Temsilci ve müekkel varlıklar

Hadis-i şerif “Her yağmur damlasıyla beraber bir melek vardır” buyurur. O melek o yağmur ve kar tanesinin tespihini şuurlu bir varlık olarak temsil eder. Güneşi de temsil eden bir melek vardır. Hadis-i şerif, Güneş’in her akşam arşa gidip secde ederek geri geldiğini ifade eder. O gidip gelen Güneş’te görevli ve onu temsil eden Şems isimli melektir. Yağmur katresini mini mini bir melek temsil ediyorsa, Güneş’i temsil edeni elbette azametli olacaktır. Arzda da denizler ve karalar olarak temsil eden Sevr ve Hut namında iki melâike vardır.

Aynı şekilde Kur’an surelerinin de müekkelleri ve mümessilleri vardır; Muhyiddin İbn-i Arabî’nin Fütuhât-ı Mekkiyye isimli kitabının Bulak baskısında şunlar anlatılmaktadır: İbn-i Arabî şöyle ifade ediyor: “Bir vakit ağır bir hastalığa yakalandım ve ölmekte olduğumu zannettirecek kadar derin bir baygınlığa gömüldüm. Önce bana saldırmaya çalışan korkunç suretli kişiler, ardından da çok hoş bir râyiha yayan asîl ve kudretli bir kimsenin beni onlara karşı savunduğunu ve nihayet onlara galebe çaldığını gördüm. ‘Kimsin?’ diye sordum. ‘Ben Yâsin Suresi’yim ve seni koruyorum’ cevabını verdi. Sonra kendime geldim ve babamın (Allah rahmet eylesin) başucumda gözyaşlarıyla beklediğini gördüm. Yâsin Suresi’nin tilavetini bitirmek üzereydi.”

Tayy kabilesinde cömertliğiyle dillere destan Hâtem-i Tâî’nin torunu olan  Muhyiddin İbn-i Arabî’nin önceki kuşakları arasında da aynı mânevî temâyüller eksik değildi. En azından amcası Ebu Muhammed Abdullah bin Muhammed Arabî et-Tâî ve dayıları Ebu Müslim el-Havlanî ile Yahya bin Yuğan, manevî nitelikleriyle temâyüz etmiş şahsiyetlerdendi. 

Muhyiddin İbn-i Arabî’yi genç yaşında derinden etkileyen, hiç şüphesiz amcası Ebu Muhammed Arabî olmuştur. Bu şahıs, velayetin evrensel tarihindeki sert ve keskin tevbelerin en tipik misalini sunmaktadır. Daha önce pek bir