Güneşin enerji kaynağı olan nükleer füzyon tepkimesini laboratuvar ortamında sağlamaya yönelik uluslararası proje Iter olarak adlandırılıyor. 10 milyar euroya malolması beklenen projenin merkezi Marsilya kenti yakınlarındaki Cadarche olacak. Eğer başarıya ulaşırsa proje sonunda temiz ve sınırsız enerji elde edilmesi umuluyor. Fransa'da yaşama geçirilecek olan projenin ortakları ise, Güney Kore, Rusya, Çin, Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Hindistan ve Japonya. İlk enerji 30 yıl sonra Projenin ilk aşaması, teknolojiyi dünya geneline yaymadan önce bir model enerji santrali kurmak. Proje kapsamında kurulacak santralden ilk enerjinin 30 yıl içinde elde edilmesi planlanıyor. Ancak bu üretimi gerçekleştirmek çok zorlu bir süreci gerektiriyor. Basitçe vurgulamak gerekirse, bilimadamlarının güneşin enerji üretimini dünyada taklit etmeleri gerekecek. Halihazırda dünyadaki tüm nükleer reaktörler enerji üretimi için fisyon denen yönteme başvuruyorlar. Yani ağır uranyum atomları parçalanıyor, nu süreçte açığa çıkan enerji elektrik üretiminde kullanılıyor. Amaç güneşi taklit etmek Füzyon ise tamamen farklı bir yöntem. Bu tepkime için uranyum değil, deniz suyundan elde edilebilen hidrojen izotopları kullanılıyor. Hedef, aynı güneşte olduğu gibi, hidrojen atomlarını birleştirmek. Sürecin güçlüğü atomların mıknatıslar gibi birbirini itmesinden kaynaklanıyor. Atomları bir araya getirmek için atomları yaklaşık 100 milyon santigrat dereceye yani güneşteki ısının altı katı kadar bir sıcaklığa getirmek, ardından atomları çok yüksek basınca tabi tutmak gerekiyor. Yani süreci başlatmak için çok büyük elektrik enerjisi ve manyetik enerji gerekiyor. Bilimadamları son 50 yıldır bu alanda deneyler yapıyorlar. Buradaki asıl sorun, tepkimeyi başlattıktan sonra uzun soluklu olarak devam ettirebilmek. Uzmanlar ITER'in dev ölçeği itibariyle bu sorunu aşmasını umuyorlar. Çevreciler tereddütlü Ancak projeye şüpheyle yaklaşanların ve bunun başarılamayacak bir proje olduğunu düşünenlerin sayısı da az değil. Pek çokları da maliyetin aşırı fazla olduğunu, füzyon sağlansa bile, bunun dünyanın enerji ihtiyacını karşılayabilecek boyutlarda olmayacağını savunuyorlar. Friends of Earth-Yeryüzünün Dostları adlı çevre kuruluşundan Roger Higman, şu görüşleri savunuyor: ''Gelecek 50 yıl içinde ciddi bir enerji kriziyle karşı karşıya kalabiliriz. İklim değişikliği nedeniyle petrol ve kömür kullanmaktan vazgeçmek zorunda kalabiliriz. ''Buradaki sorulması gereken soru şu: Füzyon için harcanacak paranın bir hayalin peşinde koşmaktansa başarısı kanıtlanmış projelere aktarılması daha iyi olmaz mı?'' Projenin maliyeti 10 milyar euroyu bulacak Uluslararası Termonükleer Deney Reaktörü (ITER) projesinin 10 milyar euroya mal olması bekleniyor. İnşaat aşamasında Marsilya ve çevresindeki kentlerde 2 bin kişiye iş olanakları sağlaması öngörülen projenin 5 milyar euroyu bulması beklenen inşaat maliyetlerinin yarısını Avrupa Birliği karşılayacak. Proje için öngörülen faaliyet süresi ise 30 yıl civarında. BBC