Doğalgaz krizi kapıda mı?

Moskova ile Kiev arasındaki doğalgaz borcu anlaşmazlığı Ankara'yı huzursuz etti.

Doğalgaz krizi kapıda mı?

Rus şirket Gazprom, Ukraynalı Naftgaz'dan alacaklarının 1,5 milyar doları bulduğunu, borcun ödenmemesi durumunda vanayı kısacağını duyurunca, BOTAŞ telaşlandı. İran'dan gelen gaz miktarının halen 5 milyar metreküp civarında seyrettiği için Rusya'dan alınan gaz miktarı kontratın üzerinde seyrediyor. Ukrayna üzerinden Türkiye'ye ulaşan Rus gazının miktarı günlük 45 milyon metreküpe yaklaşıyor. Türkiye İran'dan meydana gelen açığın 15 milyon metreküpünü bu hattan daha fazla gaz alarak karşılıyor. Sibirya Soğukları'nın yaşandığı 2006'da yine iki ülke arasında fiyat anlaşmazlığı çıkmış ve Rusya vanayı kısınca, Ukrayna, Avrupa ve Türkiye'ye gitmesi gereken gazı kullanmıştı. O dönem İran gazı yine kesik olduğu için sıkıntı, Rusya'nın Mavi Akım'a daha fazla gaz basması ve sıvılaştırılmış doğalgaz alımları ile aşılabilmişti. Doğalgaz sadece konutlara verilmiş, sanayi ve elektrik şirketlerine kesinti uygulanmıştı. Son krizde Moskova, paranın ödenmemesi durumunda dün itibarıyla gazı keseceği tehdidinde bulundu. Bunun üzerine gaz borcu olmadığını savunan Kiev, geri adım atarak, borcun yeniden yapılandırılmasını istedi. Ukrayna Başbakanı Yulia Timoşenko, Rus gazını ülkesine getiren İsviçreli aracı şirket RosUkrEnergo'ya olan borcun 1,072 milyar dolar olduğunu ve gecikmeden, önceki hükümetin sorumlu olduğunu söyledi. Gelişmelerin ardından dün akşam saatlerinde Gazprom'un, tanıdığı süreyi 8 saat daha uzattığı açıklandı. Gazprom'un Ukrayna'ya verdiği gazı kesmesi, krizden Türkiye'nin de etkileneceği anlamına geliyor. Enerji Uzmanı Arif Aktürk, Gazprom'un Ukrayna'ya Rus ve Türkmenistan orijinli iki ayrı kaynaktan gaz ihraç ettiğine dikkat çekti. Açıklamada, Rusya kaynaklı gazın kesileceğine vurgu yapıldığını belirten Aktürk, "Havalar soğuk giderse, Ukrayna hattan gaz çekişine devam edecektir. Gazprom bunu kontrol edemez. Türkiye de bu hattın sonunda yer alıyor. Dolayısıyla Ukrayna'nın gaz çekmesi Türkiye'yi sıkıntıya sokacaktır." değerlendirmesinde bulundu. BOTAŞ yetkilileri de benzer düşünceye sahip. Yetkililer, "Böyle bir kesintinin olmamasını umuyoruz. İran'dan gaz kesintisi olunca, zaman zaman Batı hattından aldığımız gaz 45 milyon metreküpe kadar çıkıyor. İstanbul ve çevresine gelen gazı taşıyan bu hattın devrede olması arz güvenliği açısından çok önemli. Fakat bu hat kesilirse Avrupa'daki ülkeler kadar Türkiye de zarar görür." diye konuştu. İran'dan Türkiye'ye gelen gaz son olarak geçen hafta iki gün kesildi. Cuma gece yarısı yeniden akış başladı ve hattan günlük ancak 5 milyon metreküp gaz çekiliyor. İran, ocak ayında soğuk hava ve Türkmenistan'ın gaz akışını kesmesi nedeniyle artan iç talebini karşılamak için Türkiye'ye doğalgaz ihracatını üç hafta süreyle durdurmuştu. Türkiye'nin en büyük ikinci doğalgaz tedarikçisi durumundaki İran'ın kontrata göre günlük 30 milyon metreküp doğalgaz vermesi gerekiyor. Türkiye'nin günlük tüketimin kışın 125 milyon metreküpe kadar yükseldiği ifade ediliyor. Doğalgaz açığı spot piyasadan kapatılıyor Kış aylarında günlük gaz tüketimi 130 milyar metreküpü aşıyor. İran'dan gaz akışı istikrarsız bir şekilde devam ettiği için aradaki fark Rusya, spot piyasa ve Silivri'deki doğalgaz deposundan kapatılıyor. Mevcut durumda Rusya'dan Batı hattından 45, Mavi Akım'dan da 41 milyon metreküp olmak üzere günlük toplam 86 milyon metreküp gaz alınıyor. Silivri'deki depodan günlük 14,5 milyon metreküp gaz çekiliyor. İran'dan akmaya başlayan 5 milyonluk gaz da eklenince miktar 106 milyon metreküpe çıkıyor. Aradaki 25 milyon metreküplük kısım spot piyasadan LNG olarak karşılanıyor.
<< Önceki Haber Doğalgaz krizi kapıda mı? Sonraki Haber >>

Haber Etiketleri:
ÖNE ÇIKAN HABERLER