Rusya’nın Ankara Büyükelçiliği yetkilileri, önceki gün Dışişleri Bakanlığı’na davet edilerek konudan duyulan rahatsızlık iletildi. Türk yetkililer Rus diplomatlara Türkiye’nin sözleşmeyi harfiyen uyguladığını vurgulayarak buna rağmen Moskova’dan gelen açıklamalara anlam veremediklerini bildirdi. Rus tarafı ABD gemilerinin Karadeniz’de sözleşmede öngörülen 21 günden fazla kaldığını savunarak, Türkiye’nin buna göz yumduğunu iddia ediyor. Rusya’nın Kırım’ı ilhakı sonrası bölgede gerilim tırmanıyor.
Dışişleri Bakanlığı’ndan dün yapılan yazılı açıklamada “Montrö Sözleşmesi’nin uygulanması konusunu ısrarla gündemde tutmasını yadırgıyoruz.” denildi. Bakanlığın verdiği bilgiye göre, Rus tarafı ilk açıklamalarında ABD savaş gemilerinin son dönemde iki kez Montrö hükümlerine aykırı olarak Karadeniz’de kalış sürelerini uzattıklarını iddia etti.
Moskova bu haftaki son açıklamada ise sadece “USS Taylor” adlı geminin Karadeniz’de 21 günden fazla kaldığını bildirdi. Ankara, Amerikan gemisinin bozulduğunu ve römorkör ile çekildiğine dikkat çekerek bunun da tüm taraflara anlatıldığını kaydetti. Türk tarafı bu bilgilendirmeye rağmen Rusya’nın devam eden tavrına şöyle tepki gösterdi: “Anılan gemi, esasen basına da yansıdığı üzere, Samsun Limanı’na girişi sırasında pervanesinde meydana gelen hasar nedeniyle hareketsiz kalmış, tamir çabalarının sonuç vermemesi üzerine römorkör vasıtasıyla çekilerek Karadeniz’den ve Boğazlardan çıkabilmiştir. Bu konuda Rusya Federasyonu ve diğer Montrö taraflarına bilgi verilmiştir. Gördüğü hasar nedeniyle hareket kabiliyetini kaybetmiş bir geminin limanımızda onarılmaya çalışıldığı sürenin gerekçe gösterilerek Montrö Sözleşmesi’nin ihlal edildiğinin ileri sürülmesini anlamak mümkün değildir.”
Ankara, Rus tarafının açıklamasında ismen değinilmeyen, ancak Rus basınında adı geçen ikinci gemi olan “USS Truxtun” adlı ABD savaş gemisinin ise Karadeniz’e girdikten sonra Boğazlardan geri dönüş tarihini değiştirdiğini ama Montrö’de öngörülen 21 gün içinde Karadeniz’i terk ettiğini de belirterek “Dolayısıyla herhangi bir ihlal söz konusu değildir.” dedi.