ESKİŞEHİR (A.A) - Fatih Doğan - Anadolu Üniversitesinde (AÜ),
görme engelli ve ağır görme kaybı bulunan öğrencilerin okutmana ihtiyaç duymadan
rahat bir ortamda sınavlara katılmalarını sağlayabilmek amacıyla tablet
bilgisayarda sesli sınav imkanı sağlayan sistem geliştirildi.
AÜ Bilgisayar Araştırma ve Uygulama Merkezi (BAUM) Müdürü Yrd. Doç. Dr.
Özgür Yılmazel, AA muhabirine, elektronik sınav uygulaması çalışmalarına 2010
yılında başladıklarını söyledi.
Şimdiye kadar 15 bin kişiye eş zamanlı olarak elektronik sınav yaptıklarını
belirten Yrd. Doç. Dr. Yılmazel, sınav yaptıkları bazı ortamlarda bilgisayar
laboratuvarı bulmak veya kiralamak zor olduğu için tablet bilgisayarlarla
taşınabilir sınav merkezleri kurmayı hedeflediklerini bildirdi.
Yrd. Doç. Dr. Yılmazel, ilk olarak iPad cihazları üzerinde taşınabilir
on-line sınav uygulamaları yatıklarını, daha sonra iPad cihazının seslendirme
özelliğinden yararlanarak bunun görme engelli öğrencilerin sınavlarında çok büyük
bir atılım olacağını fark ettiklerini ve pilot çalışmaya başladıklarını dile
getirdi.
-Alanında dünyada ilk uygulama-
AÜnün yaklaşık bin görme özürlü ve ağır görme kaybı bulunan öğrenciye sahip
olduğu bilgisini veren Yrd. Doç. Dr. Yılmazel, eski uygulamada, öğrencilerin her
birinin farklı odalarda birer gözetmen ve okutman eşliğinde sınava katıldığını,
okutmanın soruları okuduğunu ve öğrencinin işaretlenecek şıkkı söylediğini ifade
etti.
Bu uygulamanın, görme engelli öğrencileri sınavların doğal ortamından
uzaklaştırdığına dikkati çeken Yrd. Doç. Dr. Yılmazel, şöyle konuştu:
Öğrencilerimiz bugün teknolojiyle kendi kendilerine ders çalışabilirken
sınavları kendi başlarına olamıyorlar. Aynı zamanda her bölgede bulacağımız
okutman aynı kalitede olamayacağı için bir eşitsizlik söz konusuydu. Artık bu
cihazlarla eşitsizliği kaldırmış oluyoruz. Bugün AÜ olarak İngilizce, Almanca,
Fransızca ve Arapça gibi derslerden de sınav yapıyoruz. Yabancı dilde okutman
bulmamız her geçen gün dahada güçleşiyor. Bu cihazların 38 dilde seslendirme
desteği olduğu için yabancı dil desteğini de oradan kaldırıyoruz. Uygulama
sayesinde öğrenci uygulamanın dışına çıkmadan Türkçe, İngilizce, Almanca dillerde
çeşitli soruları aynı anda cevaplayıp kendi başına sınav süresine hakim olup
sınavı sonlandırabiliyor.
Uygulamanın, alanında dünyada ilk olduğunu savunan Yrd. Doç. Dr.
Yılmazel, bu uygulama bilgisayar firmasının internet sitesinde yayınlanınca yurt
içi ve yurt dışından ortak çalışma teklifleri geldiğini kaydetti.
-Biz buna engelsiz sınav diyoruz-
Uygulamanın yapımında görev alan Sosyal Bilimler Enstitüsü Uzaktan Eğitim
Ana Bilim Dalı doktora öğrencisi görme engelli Süleyman Arı da geliştirilen
sistemin, görme engelli öğrencilere bağımsızlık ve esneklik sağlayacağını
anlattı.
Biz buna engelsiz sınav diyoruz diyen Arı, uygulamayla sınava daha
fazla hakim olunacağını dile getirdi.
Arı, sistemde zaman ve okuma hızının ayarlanabildiğine dikkati çekerek,
şunları kaydetti:
Okutman eşliğindeki sınavlarda 1-2 kereden fazla okunması istenince bu
insana psikolojik bir baskı veriyor. Karşıdaki kişi de yorgun ve bitkin düşüyor.
Uygulamanın geliştirdiği en büyük özellik; bize bir beceri, hayata bağımsız bir
adım atma konusunda çok sağlam ivme kazandırıyor. AÜ, dünyada bir ilki başarmış
durumda. Bütün görme engellilere bağımsız olabilme konusunda bu projeyle yeni bir
ufuk açtık. Bu teknolojiyle kendi kendimize yapabilme olanağı ortaya çıkıyor ki;
eğitimin amacı da kendi ayaklarını üzerinde durabilen, yarına umutla bakabilen
bireyler yetiştirebilmektir.
Yayıncı: Mürsel Çetin