Rektörlerin Cumhurbaşkanı tarafından atanmasına sesini çıkartmayan YÖK, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in görev süresinin bitmesine kısa bir süre kalınca bu kez rektörlerin üniversitelerde seçilmesini gündeme getirdi. YÖK'ün önerisinin hayata geçirilmesi halinde rektörler cumhurbaşkanı devre dışı bırakılarak ya üniversitelerde seçilecek ya da YÖK atayacak. YÖK'ün rektörlerin görevden alınmasına imkan sağlayan 'geri çağırma' önerisi ise rektörlerin tepkisine neden oldu. YÖK'ün hazırladığı 'Türkiye'nin Yükseköğretim Stratejisi Raporu'nda AB ülkelerindeki rektör seçiminlerinden örnekler verilirken, Yunanistan gibi bazı ülkelerde rektörün tek dereceli bir seçim ile belirlendiği ve seçmen kitlesinin tüm akademik ve idari personel ile öğrencilerden oluştuğu hatırlatılırken, Finlandiya gibi ülkelerde ise sadece akademik personelden oluştuğu belirtildi. Tek dereceli seçim uygulanan ülkelerde atama genelikle bir üst merciin Eğitim Bakanı, Başbakan veya Cumhurbaşkanı'nın onayını gerektirdiğine dikkat çekilirken, Almanya, Fransa, İsviçre gibi diğer bazı ülkelerde ise iki dereceli bir sistem uygulandığı,önce seçiciler kurulu üyeleri belirlendiği ve rektörün bu kurul tarafından seçildiği belirtildi. 5 YIL TEK DÖNEM YÖK, rektörlerin görev süresinin 5 yıla çıkartılmasını ancak tek dönemle sınırlanmasını önerdi. Yürürlükteki kanunda rektörler 4 yıl ve iki dönem görev yapabiliyor. Raporda, “Rektör belirlenmesinde özellikle büyük üniversitelerde tek dereceli seçimin yararları tartışmaya açıktır. Seçimin kendi başına bir amaç olmayıp en uygun rektörü seçmenin bir yöntemi olmasının umulduğu düşünülecek olursa tartışmaya açıktır” denildi. ÜNİVERSİTELER SEÇMELİ YÖK'ün raporunda, “Rektör seçiminin üniversite içinden gerçekleştirilmesi daha uygundur. Amaç en uygun rektör adayını belirlemek olduğuna göre kurumun ve akademik dünyanın sorunlarını ve olanaklarını daha iyi değerlendirme durumunda olan öğretim üyelerinin seçmen kitlesini oluşturması uygun olur” denildi. Üniversitelerin altı aday belirlemesi yönteminin verimli olmadığı ve kaldırılması gerektiği belirtilen raporda, “Rektör belirlenmesinin üniversitelere bırakılması amacıyla Anayasa'nın ilgili maddesi değiştirilmeli ve konu Anayasa'dan çıkartılmalıdır. Yukarıda belirtilen seçim sisteminde öğretim üyelerininin en az yüzde 50'sinin seçime katılmış olması koşulu konabilir ve iki ayrı günde yapılan toplantıda da yüzde 50 katılım koşulu aşılamazsa, o zaman rektörü YÖK'ün belirlemesi düşünülebilir. Ayrıca seçmenlerin yeterli desteğinin ortaya çıkabilmesi amacıyla seçilebilmek için alınan oyların yüzde 50'yi aşması koşulu düşünülebilir” ifadelerine yer verildi. Rektörler tepkili YÖK'ün bu önerisine rektörlerden tepki geldi. Ege Üniversitesi Senatosu tarafından raporla ilgili YÖK'e gönderilen görüşte, “Rektörler için stratejik raporda önerilen 'Dönem Ortası Rapor'u yararlı olabilir. Ancak rektörün geri çağırılması yolunun açılması, üniversiteyi değişik mecralara sürükleyebileceği gibi istismara da açıktır” ifadesi kullanıldı. YENİ ŞAFAK