Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan ayı öncesi ve Ramazan ayı içinde üretici, hal, pazar ve market fiyat hareketlerine ilişkin açıklama yaptı. Hasat dönemi yaklaşan ve düşük rekolte beklenen ürünler ile büyük talep gören karpuzun dışında tüketici fiyatlarının aşırı derecede artmadığını dile getiren Bayraktar, Ramazan'ın son haftasında, üretici ve market fiyat farkının en fazla görüldüğü 5 ürünün sivri biber (yüzde 341), domates (yüzde 323), patlıcan (yüzde 300), salatalık (yüzde 275) ve limon (yüzde 245) olduğunu belirtti. Ramazan ayının son haftasında üretici ve market fiyatları arasındaki farkı incelendiğinde üretici ve market arasındaki fiyat farkının yüzde 341'lere ulaştığına dikkat çeken Bayraktar, ürün grupları itibarıyla bu oranın yaş sebze ve meyvede yüzde 341, kurutulmuş ürünlerde yüzde 240, baklagillerde yüzde 211, pirinçte yüzde 193 ve hayvansal ürünlerde yüzde 233'lere kadar çıktığını ifade etti. Verilerin Ankara, İzmir, İstanbul ve Mersin illerinden derlenen ortalama fiyatlar olduğunu anlatan Bayraktar, marketlerde Ramazan ayı öncesinden bu yana kavun, kuru fasulye, yeşil mercimek, pirinç, fındık, tavuk eti, toz şeker fiyatlarında bir değişim olmadığını kaydetti. Sivri biber, domateste, patates, süt, kırmızı mercimek, havuç, patlıcan, şeftali, kuru kayısı, armutta fiyat düşüşleri görüldüğünü anlatan Bayraktar, kuru incir, kuzu eti, soğan, yeşil fasulye, elma, dana eti, yumurta, kuru üzüm, limon, salatalık, nohut, karpuzda fiyat artışları olduğunu belirtti. KARPUZ FİYATI EN ÇOK ARTAN ÜRÜN Karpuzun, üretici ve marketlerde fiyatı en çok artan ürünlerden olduğunu vurgulayan Bayraktar, "Adana'da karpuz hasadının tamamlanmasıyla birlikte piyasaya arz edilen ürün miktarındaki azalma, aynı zamanda Ramazan ayı olması ve Ağustos ayı hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi sebebiyle talebin fazla olmasına bağlı olarak karpuz üretici fiyatlarında bir ayda yüzde 20'lik, marketlerde yüzde 35,38'lik artış yaşandı. Üretici ve marketlerde en çok fiyat artışı olan diğer ürün ise nohuttur. Bu yıl ilkbahar ve yaz başlarında yağışların nohut üretimi gerçekleştirilen bölgelerde normalin üzerinde seyretmesi, nohutta antraknoz hastalığının artmasına neden olmuş, bu da nohutta kalite ve rekolteyi düşürmüştür. Ayrıca, dünyada nohut üretiminde önde gelen ülkelerden Kanada'da rekoltede yüzde 40 azalma beklenmesi, bazı bölgelerde nohut hasadının yeni başlamasıyla piyasalarda nohut stokunun azalması, fiyatlarda artışa neden olan diğer faktörlerdir. Benzer şekilde, kuru fasulye ve yeşil mercimek hasadının yeni yeni başlamış olması nedeniyle üretici fiyatları yeşil mercimekte yüzde 5,88, kuru fasulyede yüzde 12,5 oranında artış gerçekleşmiştir. Salatalık, karpuz, yeşil fasulye, patates gibi ürünlerde ise iklim koşullarına bağlı olarak hasat edilen ürün miktarındaki azalmaya bağlı fiyat artışları görülmüştür." dedi. DANA ETİ FİYATI GEÇEN YILA GÖRE GERİLEDİ 2010 yılı Ramazan öncesi dana eti üretici fiyatlarının 15,92 TL/kg iken bu yıl Ramazan öncesinde yüzde 12,6 azalarak 13,92 TL'ye gerilediğini anlatan Bayraktar, 2011 yılı Ramazan ayının son haftasında üretici fiyatlarına, yani 40 günlük fiyatlara bakıldığında yüzde 7,7'lik artışla fiyatın 14,99 TL'ye yükseldiğinin görüldüğünü ifade etti. Aynı dönemlerde perakende dana eti fiyatının ise yüzde 4,5 oranında azalarak 26,92 TL/kg'dan 25,71 TL/kg'a düştüğünü dile getiren Bayraktar, şöyle devam etti: "2011 yılı Ramazan ayı fiyatlarına baktığımızda ise 40 günde perakende dana eti fiyatlarının yüzde 6,15 oranında artarak 27,29 TL'ye yükseldiği görülmektedir. Bu durum görüldüğü üzere, perakende fiyatları düşürmeyi amaçlayan ithalat uygulamasının hedeflenen sonucun elde edilmesine yeterince etki etmediğini göstermektedir. Yumurta fiyatlarında meydana gelen artışı yem başta olmak üzere üretim maliyetlerindeki artışa, ihracatımızın artmasına ve Ramazan dolayısıyla artan talebe bağlamak mümkündür. Çekirdeksiz kuru üzüm market fiyatlarında yüzde 12,8'lik bir artış görünmektedir. Ağustos, üzümde kesimin başladığı aydır. Bu yıl mevsim şartları pek çok üründe olduğu gibi üzümde de hasadı geciktirmiştir. 2010 yılından ise stoklarda üzüm kalmadığı bilinmektedir. Dolayısıyla Ağustos ayı, Ramazan'ın da başlamasıyla iç tüketimde talebi bir miktar tetiklemiş ve sezon sonu olması sebebiyle gerek üretici gerekse tüccarın elinde ürün bulunmaması, kuru üzüm market fiyatlarında bir miktar artışa sebep olmuştur." CİHAN