İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Sadettin ORHAN yazdı... Sosyal Güvenlik ve çalışma hayatı, 72 milyonun ortak paydası olan nadir konulardan birisi. Dolayısıyla bu alanda atılan en küçük bir adım bile kamuoyunda ilgiyle takip ediliyor. Hele bir de kapsamlı düzenlemeler söz konusu olunca, milyonların gözü kulağı uzmanlardan gelecek açıklamalarda oluyor. İşte bugünlerde yine böylesi bir süreci yaşıyoruz. Zira geçtiğimiz hafta bizzat Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Ömer Dinçer tarafından bir paket açıklandı. Açıklanan pakette, Bağ-Kur'lu-lardan tarım işçilerine, part time çalışanlardan yeşil kartlılara varıncaya kadar milyonları ilgilendiren pek çok düzenleme var. İşte bu yazı dizisinde, herkesin anlaya bileceği bir dille, bu düzenlemelerin her birisinin detaylarını anlatacağız. Dizimiz kapsamında cevabını bulabileceğiniz sorulardan bazıları şunlar; - Bağ-Kur'lu, tarım işçisi ve part time çalışanlar için neler değişecek? - Dolmuş ve taksi şoförleri hangi haklara kavuşuyor? - Ücretsiz izne çıkan çalışanlara hangi sürpriz haklar geliyor? - Kadınlar hangi yeni haklara kavuşuyor? - Kot taşlama işçilerinin sorunları nasıl çözülüyor? - 9 milyon yeşil kartlıya hangi sürpriz düzenleme geliyor? - Trafik kazası geçirenlere hangi kolaylıklar geliyor? - Sağlık sigortasında yeni haklarınız neler? Dizimizde sadece bu sorulara değil, sizlerden gelecek sorulara da ce vap vereceğiz.Şehir merkezlerindeki taksi, dolmuş, minibüs gibi yolcu taşıyan araçların şoförleri, öteden beri sosyal güvenlik bakımından tartışma konusudur. Bu araçların sahipleri zaten Bağ-Kur kapsamında sigortalı oluyorlar. Ancak araçlarda şoför olarak çalışanların da yasa gereği sigortalı olmaları gerekirken, tamamına yakını sigortasız çalışıyor. 1-2 GÜN AÇLIŞIYOR Öte yandan ticari araçların sahipleriyle şoförler arasındaki ilişki, yaygın işçi işveren ilişkisine de çok uymuyor. Kimi şoför haftada bir iki gün çalışırken, kimisi günlük birkaç saat çalışabiliyor. İşte bu durumda olup da ayda 10 günden az sigortalı bildirilen şoförler, ayda 17 günlük prim ödeyerek, 30 günlük sosyal güvenceye kavuşmuş olacak. Yani 2010 yılı için her ay 144 lira ödeyecekler ancak 243 lira ödemiş gibi kabul edilecekler. Böylece yaklaşık 400 bin şoförün sosyal güvenlik sorunu, bir ara formülle çözülmüş olacak. Bu 17 günlük prim, takip eden her yıl bir gün artırılarak nihayet 30 güne çıkarılacak. SANATÇILAR DA VAR Taksi ve minibüs şoförlerinde olduğu gibi, sanatçılar için de sosyal güvenlik statüsü tartışılagelmiştir. Özellikle son yıllarda dizi setlerinde çalışan ve sayıları yüz bini geçen 'sigortasız sanat işçisi' önemli gündem maddesiydi. İşverenlerinin belirsizliği, çalışmalarının tekdüze olmayışı, yaptıkları işin mahiyeti gibi pek çok faktör, sanatçıların belli bir kategoriye sokulmasını zorlaştırmaktadır. Ancak yakında yasalaşacak paket içerisinde sanatçıların bu sorunları da şoförlere benzer bir şekilde çözülüyor. 17 GÜN PRİM Ayda 10 günden az sigortalı bildirilen sanatçılar, dilerlerse kendileri 17 günlük prim ödeyerek yine 30 gün ödemiş gibi kabul edilecekler. Yani şoförlerde olduğu gibi ayda 243 lira yerine 144 lirayla sigortalı olabilecekler. Hangi sanatçıların bu imkândan yararlanacağı, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca belirlenecek kriterlere göre tespit edilecek. BUGÜN GAZETESİ