Hesap uzmanları, gelirler kontrolörleri, denetmenler gibi farklı birimler tarafından yapılan denetimlerde bütün vergi türlerindeki kaçak oranının yüzde 119 olduğu belirlenmişti. Yani, 100 liralık gelir beyan edilirken 119 liralık gelirin gizlendiği anlaşılmıştı. Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanları Kurulu'nun, kurumlar vergisine yönelik 2005 yılı inceleme sonuçları daha vahim bir tablo ortaya koydu. Kurul tarafından 2005 yılı içinde incelemesi yapılan 672 kurumlar vergisi mükellefinin 420 milyon YTL (420 trilyon TL) gelir beyan ettiği belirlendi. Ancak inceleme sonucunda bu mükelleflerin vergiye tabi gerçek gelirlerinin (matrah) 2 milyar 873 milyon YTL (2 katrilyon 873 milyon TL) olduğu belirlendi. Böylece vergiye tabi gelirin, yedi kat düşük gösterildiği saptandı. Büyükler ödüyor Türkiye'deki verginin yarısını tahsil eden İstanbul'da milyonlarca kişi ve kurum kayıt dışı çalışırken, Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin önemli bir kısmı da ya sıfır kazanç ya da zarar bildiriyor. Defterdarlığın 2004 tespitlerine göre Gelir ve Kurumlar Vergisi'nin yüzde 93'ünü mükelleflerin yüzde 8'i ödüyor. Kurumlar Vergisi'nin yüzde 87.8'i, toplam mükelleflerin yüzde 4.2'si (352 şirket) tarafından ödeniyor. Gelir Vergisi'nin yüzde 64.8'i ise mükelleflerin yüzde 1.3'ü (4 bin 683 kişi) tarafından ödeniyor. Gelir Vergisi mükelleflerinin yüzde 27'si, Kurumlar Vergisi mükelleflerinin yüzde 54.5'i zarar ya da sıfır kazanç beyan ediyor. Dolaylı vergi artıyor Mali ve hizmetler üzerinden alınan ve en 'adaletsiz vergi' olarak nitelenen 'dolaylı vergiler'in ağırlığı da artmaya devam ediyor. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2003 yılında vergi tahsilatı içinde dolaylı vergilerin payının yüzde 67'ye çıkması üzerine, "Bu oran kabul edilmez" demişti. Ancak 2005 sonu itibariyle bu oran yüzde 70'e çıktı. Buna göre, Maliye'nin şirket ve gelir vergisinini artırmak yerine, dolaylı vergilere yüklenme tutumu da artarak sürüyor. Denetim kadrolarının yüzde 60'ı boş Maliye'nin vergi denetimindeki en önemli aracı olan hesap uzmanı, müfettiş, kontrolör ve denetmen kadrolarında önemli oranlarda boşluk var. Toplam 10 bin 18 olarak belirlenen kadronun 3 bin 394'ü dolu. Yüksek maaş teklifi alan denetim elamanları özel sektöre geçiyor. Emekli olduklarında maaşlarının ancak yüzde 60'ını alan denetim elemanları da emekliye ayrılarak mali müşavirlik yapmayı tercih ediyorlar. 4 bin 595 kişi mahkûm oldu, 79'u hapis yattı Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal, vergi kaçırma iddiası ile 2004'te 12 bin 799 sanığın yargılandığı 8 bin 761 davada, toplam 4 bin 595 kişinin hapis cezası aldığını, Haziran 2004 itibariyle hapis yatan kişi sayısının da 79 olduğunu bildirdi. Vergi Usul Kanunu'na muhalefetten 2003 yılında da 6 bin 718 dava açıldı ve 9 bin 520 kişi yargılandı. 2004'de açılan dava sayısı 6 bin 398, sanık sayısı ise 9 bin 80 oldu. Uysal: Bakan Unakıtan, af telkininde bulunmadı Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal, hazırladıkları yasa tasarısında Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'a da yargılandığı naylon fatura düzenleme ve kullanma suçlarında af öngören madde için, 'bakanın telkini olmadığını' belirtti. Uysal, "Konsey, Sayın Bakan dahil hiç kimsenin veya grubun kişisel durumunu nazara almadı. Sayın Bakan'ın doğrudan veya dolaylı hiç bir telkini, talebi veya yönlendirmesi olmadı" dedi. MİLLİYET