IŞİD terörü Türkiye’yi sadece mülteci akınları ve güvenlik noktasında etkilemedi. Kuzey Irak ve Suriye ile olan sınır ticaretine de büyük sekte vurdu. Bölgede bireysel iflaslar had safhada, gözlerden uzak kişisel dramlar yaşanıyor.
Adı Recai Yılmaz. Antepli. Irak Şam İslam Devleti (IŞİD), yeni adıyla İslam Devleti (İD) teröründen en çok etkilenen Türk işadamlarından. En büyüğü 15 yaşında, dokuz çocuğu var. Senelerdir Irak’la ticaret yaparak geçiniyor. Bu sene Musul’dan 1 milyon dolar değerinde ham deri satın alıyor ve yine Musul’daki deposunda kurutmaya bırakıyor. “Birden IŞİD terör örgütü çıktı, bizi tehdit etmeye başladı” diye anlattı telefonda ağlamaklı. Başta ciddiye almamışlar, “Terördür, geçer. Koskoca devlete terör örgütü ne yapabilir” demişler.
Üç gün, beş gün derken IŞİD Musul’a dayanınca panik başlamış kentte ve herkes gibi onlar da çareyi Erbil’e kaçmakta bulmuş. Depodaki malları arkalarında bırakarak. Hala terör tehdidinin geçici olacağını umut ediyormuş Yılmaz. “Duyduk ki Türk konsolosluğunu basıp herkesi rehin almışlar, o zaman anladık işin ciddiyetini” diyor. IŞİD Erbil’e doğru ilerleyince de Antep’e dönmek zorunda kalmış.
DEPOSU BOMBALANDI
Ortağı 15 gün önce Musul’a gitmiş. Mallar gitmiş, depo bombalanmış. Yılmaz’a ait 1 milyon dolarlık deri ile diğer Türk tüccarların mallarına IŞİD el koymuş. Ortağı manzarayı görünce kalp krizi geçirmiş. Recai Yılmaz ise 1 milyon doları nasıl ödeyeceğini düşünüyor. Musul’da sigorta yok, karşılarında muhatap yok, IŞİD nedeniyle bölgede bir otorite yok. Türk makamlarına başvurmuş, eli boş dönmüş. Evini ve arabasını satmış, borcunun 300 bin dolarını ödemiş ama hâlâ 700 bin dolar borcu var. “Bir depoda ışıkları söndürüp oturuyorum, çocukların yanına gidemiyorum, alacaklılar kapıda, kimsenin yüzüne bakamıyorum” diyor. “Üç gündür ağzıma lokma koymadım üzüntüden, çarem kalmadı, kendime kıyacağım” şeklinde konuşuyor.
İHRACATTA BÜYÜK DÜŞÜŞ
Bugün'ün haberine göre, bölgeden gelen haberlere göre, Kuzey Irak’a giden bütün tırları haraca bağlamış IŞİD. Bölgeyle ticaret yapan 2 bin Türk şirketi IŞİD teröründen olumsuz etkilendi. Erbil’de 200 bin Türk vatandaşı ticari faaliyet içinde. 2013’te 12 milyar dolar seviyesindeki Irak’a ihracatımız, bu sene ilk 7 ayda 6,6 milyar dolar oldu. 2 ayda yarım milyar dolarlık düşüş yaşandı. Mayıs 2014’te 1 milyar doların üzerindeki ihracatımız, IŞİD etkisiyle Temmuz 2014’te 590 milyon dolara düştü. Suriye iç savaşı başlamadan önce 2010’da 2 milyar dolara yaklaşan ihracatımız, 2012’de 500 milyon dolara düştü. Son iki sene toparlanarak 1 milyar dolar seviyesine yükseldi. Ancak bu tiüccarların yaralarını saracak seviyede değil. Recai Yılmaz’ın çığlığı, bölgedeki bütün işadamlarının çığlığı. Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli’nin önlem olarak uygulamaya koyduğu TIR şoförlerinin cep numaralarını almakla geçiştirilecek bir çığlık değil.