AKSARAY (A.A) - Öner Taş - Kapadokyada 10 bin 300 yıl önce ilk yerleşik hayatın başladığı Aşıklıhöyükte 23 yıldır devam eden kazılarda en alt tabakaya ulaşıldı. Bugüne kadar 80den fazla iskeletin bulunduğu kazılarda, ilk yerleşiklerin toprağa yarı gömülü oval biçimli evlerde yaşadığı, ortalama insan ömrünün ise 25-30 yıl olduğu belirlendi.
     Aşıklıhöyük Kazı Başkanı Prof. Dr. Mihriban Özbaşaran, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Aşıklıhöyükün Orta Anadolu ve Kapadokya bölgesinin bilinen ilk köy yerleşmesi olduğunu söyledi.
     1989da başladıkları kazı çalışmalarında bugüne kadar dünya ve Anadolu tarihine ışık tutan önemli bulgulara ulaştıklarını belirten Özbaşaran, 10 bin 300 yıllık geçmişiyle Anadolu medeniyet tarihine ışık tutan Aşıklıhöyük, Kapadokyanın ilk köyü, ilk tarım, ilk madencilik ve dünyada ilk beyin ameliyatı gibi teknolojik ve bilimsel gelişmelere öncülük eden bir yerleşim dedi.
     Aşıklıhöyükte 2012 yılı kazı çalışmalarının sonuna geldiklerini kaydeden Özbaşaran, bu yılki çalışmalarda Aşıklıhöyüke ilk gelen yerleşiklerin yaşam biçimlerini araştırdıklarını, bunu anlamaya yönelik olarak da en alt tabakada çalıştıklarını vurguladı.
     Kazı alanı içindeki en alt tabakaya 23 yılda ulaştıklarını anlatan Özbaşaran, şunları ifade etti:
     Bu sene bölgeye ilk gelen yerleşiklerin yaşam biçimini anlamaya yönelik kazıları yoğunlaştırdık. Bu alandaki çalışmaya 1989 yılında başlamıştık. En tepeden en aşağıya kadar yaklaşık 11 metrelik bir kesit oluştu. En alt seviyedeki M.Ö. 8 bin 300lere tarihlenen tabakalarda bu ilk yerleşiklerin oval biçimli ve toprağa yarı gömülü tarzdaki kerpiç yapılarda yaşadığını anladık. Alanda bu yıl 3 tane yuvarlak bina ortaya çıkardık. Binaların yanı sıra büyük, geniş açık alanlar var. Burada bunların günlük faaliyetlerini anlamaya yönelik çalışmalar yaptık. Kapadokyada yerleşik hayata geçen ilk insanlar, günlük faaliyetleri olan deri kazıma, hayvan kesme, paylaşım ve obsidyen yongalama gibi faaliyetlerini dışarıda, açık alanda yapıyorlardı.
    
     -Ölü gömme gelenekleri-
    
     Aşıklıhöyükte mezarlarda buldukları iskeletlerin çoğunluğunun çocuk ve kadınlara ait olduğunu belirten Özbaşaran, Çocuk ve kadın ölümlerinin çok fazla olması dikkati çekiyor. Büyük olasılıkla doğum sırasında yaşanıyor. Salgın hastalıklar da etkili. Aşıklıhöyükte ortalama ölüm yaşının 25-30 olduğunu tespit ettik. Çok genç aslında. En uzun yaşamışlardan bir tanesi 45-50 yaşlarında bir erkek dedi.
     Bu yıl Aşıklıhöyükte geleneklere ters bir şekilde gömülmüş iskelet çıkardıklarını vurgulayan Özbaşaran, şöyle devam etti:
     Ölüler ev içlerinde, taban altına ana karnındaki pozisyonda gömülüyorlar. Fakat bu yıl yuvarlak bir evin içinde, taban altında, ocak üstüne yatırılmış 6-8 yaşlarında bir çocuk iskeleti bulduk. Bu bugüne kadar bulduğumuz 80in üzerindeki iskeletten çok farklı şekilde uzun yatırılmış olarak gömülmüş. Çocuğun kazayla mı öldüğü, yoksa o şekilde mi yatırıldığını araştırıyoruz. Fiziki antropologlardan gelecek sonuçlarla ancak doğru sonuçlara ulaşabileceğiz.
     Aşıklıhöyükte 800 yıllık kesintisiz bir yaşam olduğunu belirten Özbaşaran, Önümüzdeki yıl da burada çalışmalarımız sürecek. Kapadokya bölgesinde ilk yerleşik yaşamı belgelediğimiz Aşıklıda yeni bilgilere ulaşmayı bekliyoruz diye konuştu.
    
     Yayıncı: Ahmet Kayır