Suriye sınırındaki mayınların temizlenmesi konusunda Hükümet ile muhalefet arasında tartışma sürerken, sivil toplum örgütlerinin hazırladığı raporlar, Türkiye’nin ulusal bir mayın temizleme programı olmadığını ortaya koydu. Mayınların temizlenmesini öngören Ottowa Sözleşmesi’ne imza atan Türkiye, Belarus ve Yunanistan’la birlikte sözünü tutmayan üç ülkeden biri oldu. Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, bir soru önergesine verdiği yanıtta, Türkiye’de, Suriye, Irak, İran ve Ermenistan sınırları ile bazı kritik tesislerin etrafında döşeli mayınlar bulunduğunu söyledi. Türkiye’nin 2004 tarihinde Birleşmiş Milletler‘e sunduğu raporda ise bu iller ve yerleşim bölgeleri şöyle sıralandı: Ardahan, Batman, Diyarbakır, Doğubeyazıt, Gaziantep, Hakkari, İskenderun, Kağızman, Kars, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Tunceli ve Van. Bakan Gönül, TSK’nın kayıtlarına göre 1998 yılından önce döşeli bulunan 1 milyon 2 bin 199 mayından 20 bin 490 adedinin temizlendiğini ve geriye 981 bin 790 adet mayın kaldığını söyledi. Kağıt üzerinde kaldı Mayınsız Bir Türkiye Girişimi, SODEV, İstanbul Tabip Odası, Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi, Türkiye Sakatlar Derneği, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi, Mazlumder İstanbul Şubesi ve Göç-Der tarafından açıklanan 2008 Mayın Raporu’na göre Ankara’nın mayın politikası kağıt üzerinde kaldı. Raporda, 2007 yılı sonu itibariyle stoklarında iki milyon 616 bin 770 mayın bulunan Türkiye, 2008 itibariyle Taraf Devletler’e elindeki mayınların fünyelerinin çıkarıldığını bildirdi. Önemli bir gelişme olarak kabul edilen bu adıma karşılık, imha sürecinin tamamlanmaması “kaygı verici” olarak değenlendirildi. Sudan bile temizledi Ottowa Sözleşmesi’ni 2003’te imzalayan ve 2004’te de Taraf Devlet olan Türkiye 2008 yılı 1 Mart’ına kadar stoklarındaki mayınları imha edip, 2014 yılına kadar da toprağa döşeli mayınları temizleyecekti. Ancak bu konuda gerekli adımlar atılmadı. Türkiye’nin 2007 sonu itibariyle topraklarında toplam 982 bin 777 mayın bulunuyor, bunun 818 bin 220’si antipersonel ve 164 bin 497’si araç patlatan mayın. Raporda, Türkiye’nin 2007 yılında 389 mayının temizlendiğini açıklamasına karşılık temizlenen bölgelerin belirtmediğine işaret edildi. Bir önceki rapordan bu yana Afganistan, Burundi ve Sudan stok imhalarını tamamladı ve 500.000 mayın imha etti. Türkiye ise Ottowa Sözleşmesi’nin gereklerini yerine getirmedi. Sınır’da umutlu bekleyiş Meclis’teki mayınların temizlenmesi tartışması, şu sıralar en çok onları ilgilendiriyor. Burası Suriye sınırındaki Şanlıurfa’nın Akçakale ilçesi... Nüfusu 32 bin... Suriye’yle mayınlı arazi ve dikenli tellerle ayrılan ilçe hem umutlu hem kaygılı. Mayınlı arazinin İsraillilere verileceği iddiası onları endişelendiriyor. İş olanaklarının sınırlı olması nedeniyle mevsimlik işçi olarak Batı’ya göç eden ilçe sakinleri, mayınlı arazinin temizlendikten sonra kendilerine verilmesini talep ediyor. Saadet Partili Belediye Başkanı Abdulhakim Ayhan, “Mayınlı arazilerin yabancı şirketlerce temizlettirilip işletilmesi bölgede telafisi mümkün olmayan sorunlar üretir” diye konuşurken, “Bizim temennimiz yerli şirketler tarafından temizlettirilip işletilmesidir” ifadelerini de sözlerine ekliyor. Komşularımız dahil 42 ülke Ottowa’yı imzalamadı Mayınların temizlenmesini öngören Ottowa Sözleşmesi’ne bugüne kadar 42 ülke imza atmadı. Bu ülkeler arasında Suriye, Irak ve Ermenistan gibi komşularımız da bulunuyor. “Mayınsız Bir Türkiye Girişimi”nin yayımladığı ropara göre şu ülkeler Ottowa Sözleşmesini imzalamadı: Ermenistan, Azerbaycan, Bahreyn, Burma, Çin, Küba, Mısır, Finlandiya, Gürcistan, Hindistan, İran, Irak, İsrail, Kazakistan, Kuzey Kore, Güney Kore, Kuveyt, Kırgızistan, Lao PDR, Lübnan, Libya, Marşal Adaları, Mikronezya, Moğolistan, Morocco, Nepal, Umman, Pakistan, Palau, Polonya, Rusya, Suudi Arabistan, Somali, Srilanka, Suriye, Tonga, Tuvalu, Birleşik Arap Emirlikleri, ABD, Özbekistan ve Vietnam. Bırak George alsın Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Suriye sınırındaki mayınlı arazi için “İsrail’e peşkeş çekeceksiniz” diye eleştiren muhalefe sert çıktı: “Bu kadar basit midir bu ülkenin toprakları üzerinde yatırım yapan küresel sermaye, şu dinden, bu dinden geldi diye ‘Eyvah Türkiye elden gidiyor’ demek. Bırak Geroge gelsin yatırım yapsın” AKP Düzce il kongresine katılan Erdoğan burada Suriye sınırındaki mayınların temizlenmesi konusunda açıklamalar yaptı. Muhalefetin Türkiye’nin meseleleri konusunda sürekli engelleyici bir tutum içerisinde olduğunu ifade eden Erdoğan şöyle konuştu: “Yıllarca bu ülkede bir şeyler yapıldı. Farklı etnik kimlikte olanlar ülkemizden kovuldu. Acaba kazandık mı? Bunların üzerinde durarak bir düşünmek lazım. Ama aklıselim ile bunların üzerinde düşünülmedi. Bu aslında faşizan bir yaklaşımın neticesiydi. Bu hatalara zaman içerisinde zaman zaman biz de düştük ama aklıselim ile düşününce şuralarda ne gibi yanlışlar yaptık ki şöyle bir başımızı iki elimizin arasına aldığımızda hakikaten ne yanlışlar yapmışsınız diyorsunuz. Ve bu iddiaların içerisinde bulunanların hepsi ‘görüşmeyin’ dedikleri ülkelerle geçmişte anlaşmalar yaptılar. Bakarsınız buğuz eder, açın cemaziyelevvellerine bakın hepsi ‘Amerika ile acaba nasıl bir araya gelebiliriz’ diye hep bunun gayreti içine girmişlerdir. Açın bakın dosyalarına onların da İsrail’le ne tür anlaşmalar içinde olduklarını görürsünüz.” Fabrikayı alıp gidecek mi Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Paranın dini, milleti, ırkı olmaz. Bunu böyle biliniz ama ne yazık ki paranın dini, milleti, ırkı olduğunu zannedenler var. Ya kardeşim bırak George olsun, gelsin yatırım yapsın. Buraya fabrikayı kurduğu zaman buradan gitse fabrikayı alıp da mı gidecek. Adam burada çalışacak kimi yanında istihdam edecek Ahmet, Mehmet, Fatma, Ayşe’yi.” TARAF