Hafta içinde Reklamcılar Derneği adına açıklama yapan Başkan Yiğit Şardan'ın "ABC Türkiye Tiraj Denetimi Platformu'nun Rekabet Kurulu tarafından lağvedilmesinin ardından sektör olarak tiraj rakamlarını denetleyemiyoruz. Herkesin kendi beyanlarına inanmak suretiyle hareket ediyoruz. Sektörde kaos var." sözlerinin gerçeği yansıtmadığı ortaya çıktı. Şardan'ın kafa karışıklığına yol açacak açıklamasına karşın, Türkiye'de 3 gazete bağımsız firmalar tarafından satışını denetletiyor. Bunlar Zaman, Hürriyet ve Habertürk. Zaman Gazetesi dünyaca kabul gören tiraj denetim firması BPA Worldwide tarafından 2006 yılı Kasım ayından bu yana altışar aylık periyotlarla denetleniyor. Saygın denetim firması BPA Worldwide, 25 ülkede yaklaşık 400'den fazla gazete ve derginin tiraj denetimini gerçekleştiriyor. 2 bin 600 reklamcı ve ajans üyesi olan firma, Zaman tiraj denetim raporu ile denetim sonuçlarını kendi web sitesinde bütün dünyaya duyuruyor. Yine Hürriyet Gazetesi Ekim 2009'da PricewaterhouseCoopers adlı şirketle anlaşarak kendi tirajını denetime açmıştı. Hürriyet, Ocak 2010'dan itibaren iki haftalık tiraj denetim raporlarını reklam ajanslarıyla paylaşacağını duyurdu. Uluslararası bağımsız kuruluşlar tarafından gazetelerin tek tek denetlenebileceğinin ortaya çıkmasından sonra Habertürk gazetesinin bu sisteme geçeceğine dair yazılar yazıldı. Gazetenin Ernst&Young şirketi tarafından denetlendiği belirtiliyor. Ancak şu ana kadar Habertürk'e ait kamuoyu ile paylaşılmış bir tiraj denetim raporu olup olmadığı bilinmiyor. Buna rağmen Reklamcılar Derneği Başkanı Yiğit Şardan'ın kamuoyunu aldatıcı beyanlarda bulunması tepki çekti. Çünkü daha önce ABC Türkiye adlı denetim şirketinde yanlış uygulamalar yapan ve ısrarla haksız rekabete yol açacak düzenlemelere katkı sağlayan Şardan'ın tarafsız kalamadığına dair suçlamalar yapılıyor. Bilindiği gibi Rekabet Kurulu, ABC'nin tiraj denetim yapısının haksız rekabete yol açtığını tespit etmiş, şirketi yeniden yapılanmaya davet etmişti. Rekabet Kurulu'nun 2007'deki kararıyla ABC Türkiye'nin faaliyetinin askıya alınmasının en önemli sebeplerinden biri olarak, Şardan ve ekibinin ısrarla bazı medya gruplarına karşı oluşturduğu politikalarla haksız rekabete yol açması gösterilmişti. Bunun yanı sıra Rekabet Kurulu, en son Uluslararası Reklamcılar Derneği'nin (IAA) Türkiye bünyesinde Televizyon İzleme Araştırma Komitesi (TİAK) ve Basın İzleme Araştırma Komitesi (BİAK)'nin bulunmasının doğru olmadığı yönünde karar vermişti. Bu kurumların rekabete uygun şekilde yeniden yapılandırılması için son tarih olarak 6 Nisan 2010 belirlenmişti. Kurulun açık uyarısına rağmen televizyon ve basın sektöründe ölçüm yapacak bağımsız bir sivil toplum kuruluşu için herhangi bir hazırlık yok. Aksine Mehmet Ali Yalçındağ başkanlığındaki IAA bünyesinde ve yine TİAK ve BİAK yöneticilerinin söz sahibi olduğu bir kurumun hayata geçirilmesi planlanıyor. Sektör temsilcileri ve uzmanlara göre yeni oluşum da bir medya grubunun ağırlığında olacak. Bu durum yıllardır eleştirilen haksız rekabeti önleyemeyecek. Tiraj konusu, Yiğit Şardan'a bırakılmayacak kadar önemli Gazete Habertürk yazarı Yavuz Semerci: Türkiye'de gazetelerin tirajları mutlaka denetlenmeli. Denetim mekanizmasının kurulmasında uluslararası standartları devreye sokmalıyız. Zaman Gazetesi ya da abonelik sistemiyle gazete dağıtım işinin de tirajlara yansıyarak şeffaf bir şekilde kamuoyuna açıklanacak şekilde uluslararası bir denetim şirketi tarafından yapılmasının zorunlu olduğunu düşünüyorum. Yiğit Şardan'ın ABC Tiraj Denetleme Kurulu'nun lağvedilmesinin arkasındaki gerçeği unutarak konuşmasını da ayıplıyorum. Çünkü tiraj kurulunun lağvedilmesinde Şardan'ın rolü çok büyük. Konunun ona bırakılmayacak kadar önemli olduğunu düşünüyorum. TİAK, BİAK gibi kurumların yeni denetim mekanizmasında yer alması doğru değil. Tirajların bağımsız şirketlerce denetlenmesi yeterli Radyo ve Televizyon Yayıncıları Derneği Başkanı Hidayet Karaca: Bir gazete kendini bağımsız kuruluşlara denetletiyorsa, her bir denetim bedelinden dolayı da YAYSAT ve YAYSAT Birleşik Dağıtım Ağı'na belli bir ücret ödüyorsa bu kriter yeterli. Tirajları farklı kategorilere göre değerlendirerek tiraj alan gazeteler cezalandırılmak mı isteniyor? Bu tür suni tartışmalarla sektör zarar görüyor. Reklam verenlerin medyaya olan güvenleri azalıyor. ZAMAN