Dr. Rodoplu, Türkiye'de hafta sonu için birçok bölgede lodos uyarısı yapıldığını, lodosta baca gazlarının rüzgar yardımıyla evin içine dolma riski bulunduğunu, bunun da karbonmonoksit zehirlenmesine yol açacağını anlattı. Dr. Rodoplu karbonmonoksit (CO) gazının, vücuda kolayca etki edebildiğini, kanda bulunan ve oksijen taşıyan hemoglobin adı verilen maddeye bu gazın bağlanmasının çok kolay olduğunu ifade ederek “Renksiz, kokusuz, tatsız bu gaz kolayca zehirler. Fark edilemediği için de zehirlenmeleri de çok ağır ve öldürücü olur” dedi. DUMANA DİKKAT İlkyardım gönüllüsü tarafından CO zehirlenmesi belirtilerinin iyi bilinmesi ve erken saptanmasının hayat kurtarıcı olduğunu anlatan Dr. Ülkümen Rodoplu, şu bilgileri verdi: “CO gazı kazayla veya intihar amacıyla zehirlenmeye neden olabilir. Ayrıca kansızlığı olanlar, kronik bronşitli hastalar, kalp ve damar sistemi hastalığı bulunanlar, yeni doğanlar, hamileler risk grubundadırlar. Bu kişilerin zehirlenmesi daha kolay ve sonuç daha öldürücüdür. Bütan gazı, kömürle çalışan soba, ocak ve diğer ısıtıcılar, otomobil egzosundan çıkan duman dahil her türlü duman bu tür zehirlenmeye neden olur. İodid, metilen klorid ve bromid gazlarının solunması ve bu gaza bulaşmış yiyeceklerin yenmesi de CO zehirlenmesine neden olabilmektedir. Kapalı bir ortamda 15-20 dakika çalıştırılan bir aracın egzozundan çıkan CO gazı öldürücü düzeylere ulaşabilir.” Dr. Rodoplu, karbonmonoksit zehirlenmelerinin ilk belirtilerinin genellikle baş ağrısı, sarhoşluk hissi, kulak çınlaması, yorgunluk ve bulantı, düşünmede güçlük, göğüs ağrısı, çarpıntı, uyuşma, deride renk değişikliği, görme bozuklukları ve karın ağrısı olduğunu belirtti. İLKYARDIM Bu durumlarda ilkyardımın önemli olduğunu dile getiren Dr. Rodoplu, çevre güvenliğinin sağlanmasının ardından ortamın mutlaka havalandırılması gerektiğini belirtti. Zehirlenmiş kişilerin, hareket ettirilebildikleri takdirde mutlaka temiz havaya çıkarılmaları gerektiğini ifade eden Rodoplu, şunları kaydetti: “Gaz renksiz ve kokusuz olduğundan fark edilmeyebilir. Önce kendi çalışma alanınızı sizi tehlikeye sokacak durumdan kurtarın. Ortamı havalandırın, zehirlenmiş olanları hareket ettirebiliyorsanız temiz havaya çıkarın. Hiç vakit yitirmeden 112 servisini arayın. Bol oksijen almasını sağlayın, hastanın uyanıklığını sağlamak için yüzüne su serpin. Bilinci yerindeyse sık ve derin nefes almasını önerin. Kalbi ve solunumu durmuşsa, temel yaşam desteği uygulayın. Bunun için mutlaka eğitim almış olmalısınız. Kazazedenin yüzde 100 oksijene ihtiyacı olacağından mutlaka bu imkanların sağlanacağı bir hastaneye naklini sağlayın.” AA