Türkiye ilerliyor ilerlemesine de, gün geçmiyor ki, yolumuza ters yönden kimi parçacıklar çıkmasın. Geçmişimizle geleceğimiz çarpışıp duruyor. CERN’de, ‘Büyük Patlama’ deneyi için tekrar düğmeye basmışlar. Hadron Çarpıştırıcısı’na konan ilk proton demeti, saat yönünde devrini tamamlamış. İkinci aşamada, karşı istikâmetten gelen başka bir proton demetiyle çarpıştıracaklar. Haberi okurken, bizi düşündüm; yaşadığımız Dersim şoku da böyle bir parçacık kazası mıydı? *** Mesele şu ki; bir atom çekirdeğinde kıyamet koparacaklar. Sonra da oturup seyredecekler, kıyamet neden ve nasıl koptu diye. Kopunca ne oldu; anlamaya çalışacaklar... Bu deneyin ulvi bir amacı var; o da, insanlığın kader şifrelerini çözmek. Hesap basit; Başını bilemediğiniz şeyin, sonunu da bilemezsiniz. Nasıl bir kıyametten geldiğimizi kavrarsak, nasıl bir kıyamete gittiğimizi de anlarız. Zamanı başlatan Büyük Patlama’yı, deney ortamında tekrarlamak istemeleri bundan. Başlangıcını bulurlarsa, zamanın sonuna dair bir öngörüye de ulaşacaklar. *** Büyük kâinatın sırrına akıl erdirmenin yolu, küçük kainatların künhüne varmaktan geçiyor. Evrenimizin mikro modeli olan atom çekirdeğindeki parçacıklar, kaos içinde yaşar. Klasik fizik kanunları sökmez onlara, ferman dinlemezler. Nedensellik yasaları işlemez orada, Newton’ın sözü geçmez. Kestirilemezler, ne yapacakları belli olmaz. Şimdilik bilemesek de, kendince yasalara tabidir dünyaları. O koasun içinde mutlaka bir düzen vardır. Ancak başlangıç şartlarını bilirsek, o düzenin kurallarını ortaya çıkarabiliriz. Cenevre’deki nükleer araştırma laboratuvarında olan-biten budur. Büyük Hadron Çarpıştırıcısı, yeniden çalışmaya başladı. Cumayı cumartesiye bağlayan gece, bir hüzme proton ışınını tünele bırakmışlar. Işığa yakın hızda çevirmişler onları. Saat yönünde döndürmüşler. Bu ilk ısınma hareketi başarılı olmuş. Heyecan verici, müthiş bir adım...Yakında, ters yönde dönen bir başka proton demetiyle çarpıştıracaklar. Acaba yerin altındaki o devasa tünellerde, nasıl bir kıyamet kopacak? Zamanın başlangıcı ve sonunu birlikte açıklayan ‘her şeyin teorisi’ni bulabilecek miyiz bir gün? *** Türkiye’de, biz saat yönünde ilerlerken, her gün karşı yönden gelen geçmişimizin parçacıklarıyla çarpışıyoruz. Yeniden kıyametimiz kopuyor her seferinde... Yaşadığımız son çarpışmanın kod adı, Dersim. Çarpışmanın etkisiyle sarsılıyoruz belki ama, başlangıcımızı öğrenmek çok açıklayıcı. Demek ki; hiçbir şey nedensiz değilmiş. En azından bugünümüzün esrarını, neyin nereden çıktığını, nasıl böyle olduğumuzu, hangi etkenlerin bizi ayrıştırdığını, nerelerde birleştiğimizi, etrafımızı saran ‘sosyal kaos’un kökenlerini görebiliyoruz. Başarırsak, kendimize daha çok yardım edebiliriz bu bilgilerle. Ki, sonumuz iyi olsun!...