TRABZON (A.A) - Türk Hematoloji Derneği (THD) Başkanı Prof. Dr. Teoman Soysal, Türkiyede yılda 2 bin 590 kemik iliği nakli yapıldığını, bu rakamın 5 bin civarında olması gerektiğini söyledi.
     Soysal, THD ve Trabzon Halk Sağlığı Müdürlüğü iş birliğinde bir otelde düzenlenen "Kan Hastalıkları ve Kanserler" konulu bilgilendirme toplantısında yaptığı konuşmada, toplumun, kan hastalığı denince adeta ürktüğünü belirterek, tıptaki gelişmelerin hematolojiye de yansıdığını vurguladı.
     Kronik myeloid lösemi hastalığının tedavisinde yaklaşık 10 yıldır önemli gelişmeler yaşandığını ifade eden Soysal, "Moleküler düzeyde hastalık kontrol altına alındı ve eskiden çokça karşılaştığımız hastalığın ileri evrelere geçme gibi komplikasyonları yok denecek düzeye indirildi. Bu artık diyabet, hipertansiyon gibi takip edilen hastalık şeklinde görülmeye başlandı. Birden fazla tür ilaç, aynı hastalığın tedavisi için kullanılabilmekte ve hastalar da ilaca kolaylıkla ulaşılabilmekte" diye konuştu.
     Türkiyede 59 kemik iliği nakli merkezi olduğunu belirten Soysal, şöyle devam etti:
     "Türkiyede yılda 2 bin 590 kemik iliği nakli yapılıyor. Bu rakam 5 bin civarında olmalı. Neden az- Merkez mi yok- Hayır, çok sayıda merkez var. Devlet para mı vermiyor- Hayır, her hastanın masrafını devlet tümüyle karşılıyor. Batıda nakil yapılan hastaların yarısı, akraba dışından nakil oluyor. Türkiyede ise bu oran yüzde 13 civarında. Donör sayısı az. Sağlık Bakanlığımız bir süredir üzerinde çalıştığı Türk Kök Projesini hızlandırdı. Projeyi destekliyoruz. Kemik iliği vericileri sayısı artarsa, kordon kanı bankaları kurulursa bu sorun büyük ölçüde çözülecek. Almanyanın nüfusu bizden biraz fazla ama verici sayısı 4,5 milyon. Bizim verici sayımız ise 30 bin civarında."
    
     -Türkiyede hemofili hasta sayısı 4 bin civarında-
    
     THD Genel Sekreteri Prof. Dr. Muzaffer Demir ise hemofili hastalığı hakkında bilgi vererek, "Bu hastalar eskiden 30lu yaşlara kadar ancak yaşıyordu. Günümüzde teknolojinin gelişmesine bağlı olarak, vücutta olmayan maddenin yerine konmasıyla yaşam süresi hemofililerde neredeyse toplumdaki sağlıklı yaşam süresine kadar ulaştı. Son yıllarda eklem içi kanaması olmadan, haftanın belli günlerinde eksik olan maddeyi ilaç olarak vererek hastanın eklemlerini korumak, yaşam kalitesini yükseltmek amaçlı, kanamadan koruyucu tedavi yöntemleri var. Kanamadan koruyucu tedaviyi erişkinlere de öneriyoruz" diye konuştu.
     Lenf ve kan kanserlerinin dünyada ve Türkiyede görülme sıklığının aynı olduğunu aktaran Demir, "Bu hastalıklar dünyada yüz binde 3-5 arasında görülür. Karadenizde de böyledir. Hemofili, 10 bin doğumda bir görülür. Ülkemizde ve dünyada da böyledir. Elektromanyetik alan, kimyasallar gibi çevresel faktörlerin hepsi kan hastalıkları oluşum sıklığını artırmakta birer etkendir. Birden fazla faktör üst üste gelirse riski artabilir. Ulusal verilere bakıldığında kan kanserinde belirgin artış görülmemiştir" dedi.
     Demir, hemofili hastalarının tedavisini devletin karşılamasının büyük şans olduğunu dile getirerek, Türkiyede hemofili A hasta sayısının 3 bin 400, hemofili B hasta sayısının ise 600 civarında olduğunu kaydetti.
     THD Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Fahir Özkalemkaş da sık görülen kronik lenfositin tedavisinde Amerika başta olmak üzere Avrupadaki çalışmalarla son 10 yılda çok önemli mesafeler kat edildiğini söyledi.
     Özkalemkaş, geçmiş yıllarda 1-2 ilaçla nispeten kontrol edilen hastalığın günümüzde hem kemoterapik ilaçlarla hem de biyolojik bazı ajanların birlikte kullanılmasıyla daha iyi tedavi sonuçları alındığını belirterek, şöyle devam etti:
     "Birtakım genetik tetkikler sonucunda tedavi edemeyeceğimizi baştan fark ettiğimiz hastalar ile diğer tedavilerde, dirençli ve yaşlı olduğu için tedavilerin yan etkilerini kaldıramadığı bir grup hastada hala çaresizlik devam ediyor. Bu hastalarda, sadece tümöre etki etsin, hastayı çok fazla sarsmasın ama iyi sonuçlar alalım mantığı yavaş yavaş denenmeye başlandı."
     Karadeniz Hemofili Derneği Başkanı ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sönmez de yılda 60-70 civarında erişkin kemik iliği nakli gerçekleştirdiklerini, 8 yataklı ünitenin standardının yüksek olduğunu ifade etti.
     Trabzon Belediye Başkan Yardımcısı Ergin Aydın ise Karadeniz Hemofili Derneği üyesi olduğunu ve toplantının Trabzonda yapılmasından mutluluk duyduğunu söyledi.
     Aydın, toplantının, toplumun hastalık ve tedavi sürecine ilişkin bilinçlendirilmesinde etkili olacağına inandığını dile getirdi.
    
     Muhabir: Tuğba Yardımcı Mısır
     Yayıncı: Ahmet Ekici