MARDİN (A.A) - Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, Bu yıl ilk çeyrekte ithalatta bir artış ve hızlanma, ihracatta ise aşağı yukarı zayıf da olsa bir artış var. İthalattaki artış bizce iç talepteki canlanmanın önemli bir işareti dedi.
     Başçı, Mardin Ticaret ve Sanayi Odasınca Hilton Garden Inn Otelde düzenlenen Para Politikaları konulu konferansta yaptığı konuşmada, 2011 yılının nihai yurt içi talebin üretime göre çok daha fazla olduğunu belirterek, harcamaların gelirin çok üzerinde olduğunu söyledi.
     Fazla harcamaların yurt dışından finanse edildiğini ifade eden Başçı, bunların bir kısmının yatırım, bir kısmının ise tüketim harcaması olarak düşünülebileceğini belirtti.
    
     -2012 yılına dengelenme yılı adını veriyoruz-
    
     Başçı, Türkiyenin tarihinde ilk kez yüzde 10luk cari açık verildiğine dikkati çekerek, şöyle dedi:
     Peki, dünyada yüzde 10 cari açık verip de bu şekilde devam eden ülke var mı- diye baktığımızda cevabı, hayır. Uzun süre yüzde 10luk cari açık veremiyorsunuz, vermeye kalktığınızda sert bir şekilde bir krizle bir düzeltme sağlanıyor ve tekrar cari açık makul seviyelere düşüyor. Biz bu gidişatı görünce burada bir şey yapmak lazım dedik. Türkiye, yüzde 8,5 büyüsün ama cari açık vermeden bunu yapabilir mi- diye düşündük. O günkü şartlar altında hayır yapamaz dedik. Dolayısıyla bizim mutlaka iç taleple ilgili tedbir almamız gerekliydi. Çünkü siz almasanız bu tedbiri piyasa bir yıl sonra üstelik daha sert bir şekilde, büyümeyi eksiye düşürecek şekilde finansal kriz yoluyla yapabiliyor. Türkiye ilk defa böyle bir tercihte bulundu ve dedi ki; politikalarla bu cari açığı kademeli bir şekilde aşağı doğru çekebilir miyim-. Daha sonra kararını vererek ilgili kurumları harekete geçirdi. Gereken tedbirler alındı. Bunların sonucunda makas kapanmaya başlandı. Bir yılda cari açık yüzde 10dan yüzde 6ya düştü. Toplam harcama ile gider arasındaki makas kapanmaya başladı. Gelir artmaya devam ederken harcamalar yatay bir seviye izleyerek Türkiye belki iktisat tarihinde bir vaka çalışması olacak şekilde ilk kez kendisi bu dış dengeyi düzeltmeye başladı. Hangi noktaya geldiğimize baktığımızda yüzde 10 olan cari açık yüzde 6 civarına inmiş oldu. Bir yıl zarfında bunu yapmış oldu. Dolayısıyla biz 2012 yılına dengelenme yılı adını veriyoruz.
     Başçı, bunun yan etkisi olarak büyümenin biraz yavaşladığını ifade ederek, Sadece ihracat yoluyla büyümeye katkı verildi. Bunun faydasını 2013, 2014, 2015 yılında göreceğiz. Yeter ki; bu makas tekrar çok fazla açılmasın ve dengeli büyüme devam etsin diye konuştu.
    
     -Cari açık-
    
     Başçı, yüzde 6 cari açığın mevcut dünya konjonktüründe sürdürülebilir gibi görünebildiğini dikkati çekerek, yüzde 5 civarındaki bir cari açığın ise Türkiyede problemsiz ve sürdürebilir göründüğünü belirtti.
     Toplam cari açık rakamlarında da bu cari açıktaki azalmanın görülebildiğini vurgulayan Başçı, Ama hala Türkiyenin önemli sayılabilecek bir cari açığı var. Bu yıl ilk çeyrekte ithalatta bir artış ve hızlanma, ihracatta ise aşağı yukarı zayıf da olsa bir artış var. İthalattaki artış bizce iç talepteki canlanmanın önemli bir işareti. Burada yatırım ve tüketimin de bir miktar katkısı var. Dolayısıyla 2013 yılında cari işlemler dengesinin gayri safi oranı geçen yıldan biraz daha yüksek olabilir dedi.
     Peki AB hızla küçülür ve dünya ticareti hızla daralırken Türkiye nasıl oldu da, ihracatını hala büyüme bölgesinde tutmayı başardı- diyen Başçı, burada iş adamlarının takdir ve tebrik edilmesi gerektiğini belirtti.
     Başçı, dinamizm ve esnekliğin Türkiyede anahtar kelimeler olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
     İş adamlarımız, Avrupaya satamıyorsak o zaman başka ülkelere satarız arayışına girdi ve en yakın ülkeler de biliyorsunuz Irak başta olmak üzere diğer komşu ülkeler. Dünyada iki önemli değişim yaşandı. AB yeniden gözden geçirildi. Diğer önemli değişim ise Orta Doğu ve kuzey Afrika bölgesinde yaşandı. Siyasi açıdan çok önemli bir değişim. Türkiye bu her iki bölgeye de komşu. İş adamlarımızın gösterdiği başarı gerçekten de kolay değil. İş adamlarımız nerede talep varsa oraya hızla yönelerek, ihracatı bölgede tutmaya devam ediyorlar. Keza Libyadaki problemler bittikten sonra Libyaya da ihracatımız artıyor. İhracatçılarımız bu şekilde Avrupadaki yavaşlamayı telafi etmeyi bir ölçüde başarmış oldu.
     (Sürecek)
    
     Muhabir: Ekip / Sema Kaplan
     Yayıncı: Behçet Güngör