Türkiye, F-35 projesine yaptığı 1,4 milyar dolarlık yatırımı F-16 tedarikinde mahsuplaşmak istiyor.
ABD ise borcu olmadığını savunuyor ve hangar parası ile bakım-tutum masraflarını Türkiye'den talep ediyor.
ABD, üretimde rol alan Türk şirketlerinin programdan çıkarılması nedeniyle F-35 tedarik zincirinde kesintiler ve maliyet artışı yaşandığını belirterek, Türkiye'den ek ödeme de istiyor.
Türkiye'nin Talepleri:
Ankara, proje için ödenen 1,4 milyar doların iadesini talep ediyor.
Türk firmaların projede verilen taahhütlerle yaptığı yatırımlardan kaynaklanan zararın tazminini veya parça alımının devamını istiyor.
Anlaşmazlık:
İki ülke arasında F-35'lerle ilgili anlaşmazlık devam ediyor.
Tahkim yoluyla çözüm imkanı bulunmuyor.
F-35'lerin Durumu:
ABD, Türkiye'nin parasını ödediği 6 adet F-35A Lightning II jetini 6 yıldır hangarda tutuyor.
Bu uçakların her ay bakımları yapılarak harekata hazır kalmaları sağlanıyor.
Türk Hava Kuvvetleri'nin Planları:
Türk Hava Kuvvetleri, 100 adet F-35 almayı planlıyordu.
34 Türk pilotun da ABD'ye giderek F-35 eğitimleri alması planlanıyordu.
Sonuç:
F-35 krizi, Türkiye ve ABD arasında önemli bir gerginlik yaratıyor. İki ülke arasında bir çözüm bulunamadığı takdirde, bu durum Türk Hava Kuvvetleri'nin modernizasyon planlarını olumsuz etkileyebilir.
Anlaşmazlığın Nedenleri:
2007'de imzalanan anlaşmaya göre, anlaşmazlıklar uluslararası mahkemelere taşınamaz.
ABD, F-35 tedarik zincirinde kesintiler ve maliyet artışı yaşandığını savunuyor.
Türkiye, 1,4 milyar doların iadesini ve Türk firmaların zararının tazminini talep ediyor.
