AYM, belediyeden alacaklı olanların sadece o belediyenin göstereceği mallar üzerinde haciz yapmasına izin veren maddeyi iptal etti. Ayrıca belediyelerin mallarına haczin ‘kamu hizmetini aksatacak şekilde yapılamayacağına’ yönelik yasak da yürürlükten kalktı.

AKP hükümeti, büyük borç yükü altındaki belediyeleri korumak amacıyla geçen eylül ayında 5393 sayılı Belediye kanununda önemli değişiklikler yapmıştı. Bu değişiklikler ile ‘hangi malların haczedilmesine müsaade ettiğinin borçlu olan belediyeden sorulması ve sadece belediyenin bildirdiği mallara haciz uygulanmasını’ öngören sistem uygulamaya konulmuştu.. Belediye kanununa eklenen yeni düzenleme şöyle idi: “İcra dairesince haciz kararı alınmadan önce belediyeden borca yeter miktarda hacze yetebilecek mal gösterilmesi istenir ve haciz işlemi sadece gösterilen bu mal üzerine uygulanır. 10 gün içinde yeterli mal beyan edilmemesi durumunda yapılacak haciz işlemi alacak miktarını aşacak veya kamu hizmetini aksatacak şekilde yapılamaz” Böylece, bu maddeler uyarınca belediyeden alacaklı olanlar, sadece belediyenin gösterdiği mallar üzerinde icra yapabilirken, belediye mallarına hacizde ‘kamu hizmetini aksatacak’ şekilde yapılma yasağı da düne kadar uygulanıyordu..

Büyük borç batağında olan ve çoğunluğu iktidar partisine mensup belediyeleri çok rahatlatan, ancak belediyelerden alacaklı olan resmi ve özel kişi ve kurumları alacakları için icra yapamaz hale getiren bu düzenlemelere Ankara 11. İcra Hukuk Hakimi itiraz etmişti. İcra hakimi, belediye kanununa eklenen bu kuralların iptali istemiyle AYM’ye başvurmuştu. Başvuruda söz konusu kuralları “Alacağın tahsilini belirsiz bir süreye ve masraflı olarak ötelenmesine yol açtığı, hak arama özgürlüğünün kullanılmasını zorlaştırdığı ve hatta engellediği mahkeme kararlarının infazını ve yargısal denetimi de engellediği” savunulmuştu.

İşte AYM, İcra Hakiminin bu davasını esastan karara bağladı ve düzenlemedeki sınırlamaların önemli bölümünü, hukuk devletine aykırı buldu. AYM, ilk olarak dava konusu maddedeki ‘haciz işlemi sadece gösterilen bu mal üzerine uygulanır’ tümcesini, ikinci olarak ise maddedeki ‘kamu hizmetini aksatacak’ ibaresini iptal etti. AYM, bu iptaller nedeniyle, ayrıca belediye mallarına haczi çok zorlaştıran yeni sınırlamaların, kanun çıkmadan önce belediyeyle ilgili başlatılmış icra işlemlerine de uygulanacağını öngören geçici maddeyi de iptal etti.

AYM, büyüklü küçüklü tüm borçlu belediyeler ile onlardan alacaklarını tahsil için yol arayanlar açısından yeni bir dönemi başlatan açacak iptal kararlarının gerekçelerini dün açıkladı. İşte o gerekçeler şöyle: “Mahkeme kararıyla tespit edilen alacağın elde edilmesini zorlaştıran kural hak arama özgürlüğünü de etkisiz hale getirdiğinden bu özgürlüğe yapılan ölçüsüz bir müdahaledir. Belediyenin bir kısım mallarına haciz yasağı konularak koruma altına alınmasına karşın itiraz konusu kural ile haciz konulabilecek malların da sadece borçlu belediye tarafından gösterilen mala haciz uygulanmasının öngörülmesi suretiyle haciz uygulanacak malların daha da kısıtlanması mülkiyet hakkını ölçüsüzce sınırladığı gibi demokratik toplum düzeninin ve hukuk devletinin gereklerine de uygun değildir.”

Taraf Gazetesi