Ayten Aydın - Genetik bir kemik rahatsızlığı nedeniyle sol kolunda eğrilik bulunan 10 yaşındaki Büşra Yeşildağ, Türk mühendislerin ABD'de geliştirdiği ''Paley's Method'' yöntemiyle ameliyat edildi. Operasyon, kemik gelişimi tamamlandıktan sonra, vücudundaki diğer fazla kemiklerin alınması için 17 yaşında seri ameliyatlar geçirecek küçük Büşra için adeta bayram hediyesi oldu. Büşra, şimdi 3 ay sürecek iyileşme sürecinin tamamlanmasını ve sol kolunu rahatlıkla kullanabileceği günlerin gelmesini bekliyor. Daha hızlı uygulanması, tedavi süresini kısaltması, daha az cerrahi müdahale gerektirmesi gibi özellikleriyle ''Türk ekolü'' olarak literatüre geçen ''Paley's Method'' yöntemi kullanılan ameliyatı yapan Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Operatör Doktor Mustafa Ayas, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu sistemin İkinci Dünya Savaşı sonrasında İlizarov adlı Rus bilim adamının özellikle kırıkların düzeltilmesi için bulduğu, dışarıdan sabitleyici sistemin üst versiyonu olduğunu söyledi. Ayas, sistemin İkinci Dünya Savaşı'nın ardından kırıklar, kaynamamış kırıkların nihai tedavisi, boy uzatma gibi birçok alanda kullanıldığını, daha sonra Türk mühendisler tarafından ''Adam frame'' denilen modifiye bir sistem haline getirildiğini belirterek, şunları kaydetti: ''Eskisiyle de birçok işi yapabiliyorduk. Ama bu sistem daha yapıcı, daha efektif ve bilgisayar navigasyonuyla hazırlanıyor. Hastaya göre hazırlandığından dolayı doktora neredeyse hata payı tanımıyor. Bize sadece uygulamak kalıyor. Gerek yeni gerekse eski kırıklarda bu sistemle neredeyse kaynamayan kırık yok diyebiliriz. Eski sisteme göre avantajı üst versiyonu olması, birçok konuda doktorun hatasını sıfıra indirmesi ve sonuçlarının kesin olması.'' Özellikle ayak, bacak kırıklarında bu sistemin uygulandığı hastanın ertesi gün koltuk değneği olmaksızın yürüyebildiğini, işine devam edebildiğini hatta araç kullanabildiğini belirten Ayas, şöyle konuştu: ''Bu aparatı bacağa 2-3 telle tutturuyoruz. Tutturduğumuz her bir teli yaklaşık 110 kilogram kuvvetle geriyoruz. İki tel tutturduğunuz takdirde 220 kilogram demek. Yani kırık ancak 220 kilogramın üzerinde bir yükle oynar, onun dışında hiçbir şekilde oynamaz. Sadece vücut ağırlığınızı verdiğiniz için kırığı oynatma, bozma ihtimaliniz de yok. Kırıklarda hasta, bacağı alçıya alındıktan sonra yatar. Bu sistemde ise tam aksine hasta yere bastıkça kaynama hızlanıyor. Normalde 5 ayda kaynıyorsa kırık, bu sistemi uyguladığınızda, üzerine de basarsanız kaynaması 3-3,5 ay gibi bir zamanda oluyor. Bu da yatakta kalmaya bağlı eklem hareket kısıtlılığını ve kas incelmelerini ortadan kaldırıyor. Dolayısıyla şu anda türünün son versiyonu ve en iyisi diyebileceğimiz bir sistem.'' Sistemin yavaş yavaş oturacağını ifade eden Ayas, devlet karşıladığı için sistemin hastaya herhangi bir maliyeti bulunmadığını söyledi. -ÜÇ AYDA İYİLEŞECEK- Mustafa Ayas, Büşra'nın doğuştan genetik bir kemik hastası olduğunu, küçük kızın bazı kemiklerinde, kıkırdağın bulunduğu yerde olmaması gereken kemikler oluştuğunu, bunun da rahatsızlığa yol açtığını kaydetti. Bu durumun toplumda çok sık yaşandığını belirten Ayas, şöyle konuştu: ''Büşra'nın yaşı henüz küçük, büyümesi devam ediyor. Aslında kıkırdaklarda bulunan fazla kemiklerin alınması lazım. Ancak onlara şu an dokunamıyoruz. Dokunduğumuz anda o kemikteki büyümenin durma ihtimali bayağı yüksek. Kolundaki benzer rahatsızlık dizlerinde, ayak bileğinde ve omzunda da var. Onları temizlemek için büyümenin durmasını bekliyoruz. Kız çocukları için büyüme 16-17 yaşlarında durur. O yaşa geldiğinde fazlalıkları temizleyeceğiz. Fazla kemik dolayısıyla kolunun eğri olması Büşra ve ailesini rahatsız ediyordu. Kızımız kolunu kullanmakta zorlanıyordu. Ameliyatımızın nedeni bu eğriliği düzeltip Büşra'yı kolunu efektif kullanabileceği, koşup hoplayıp zıplayacağı hale getirmek.'' Ayas, Büşra Yeşildağ'ın tedavisinde Paley's Method denen fiksatörü kullandıklarını, ameliyatın ardından 5 gün içerisinde cihaz üzerindeki vidaları belli açılarda sıkıştırarak kolu düzelteceklerini, gerek görülürse kolun bir miktar da uzatılabileceğini kaydetti. Büşra'nın kolu için 3 santim uzama öngördüğünü ifade eden Ayas, ''Yetişkinlerde 1 santimlik uzama için 1,5 aylık, çocuklarda ise 1 aylık iyileşme süreci oluyor. Yani Büşra'nın iyileşmesi 3 ayda tamamlanacak. Bu metotla alet hastamızın kolunda kaldığı süre içinde Büşra'nın kolunu, ellerini kullanmasına, oyun oynamasına, okula gitmesine, çanta taşımasına engel değil. Salıncağa bile binebilir'' diye konuştu. Büşra'nın babası Abdürrahim Yeşildağ, üç çocuğunun ortancası olan Büşra'daki bu rahatsızlığı fark ettiklerinde kızının 2 yaşında olduğunu, rahatsızlığın şu an koşup oynamasında, yürümesinde sorun yaratmadığını ancak sol kolunda oluşan eğrilik nedeniyle Büşra'nın kolunu kullanmakta isteksiz davrandığını söyledi. Baba Yeşildağ, kızının bir an önce sağlığına kavuşmasını beklediklerini belirtti. (AYT-BAH-BŞK-HAN)30.08.2011 10:37:37