DİYARBAKIR (A.A) - Fransanın başkenti Pariste öldürülen Sakine Cansız, Fidan Doğan ve Leyla Söylemez için Diyarbakırda düzenlenen törende sağduyunun hakim olması, barış mesajlarının verilmesi ve törenin olaysız geçmesi, farklı çevrelerde aynı olumlu tepkilere neden oldu.
     YURTSAV Şehit Gazi Dernekleri Federasyonu Başkanı Ahmet Büyükburç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, son dönemlerde gelişen süreçle ilgili yaklaşık 20-25 ilin şehit ailesi derneği ile görüşme yaptığını söyledi.
     Büyükburç, En ücradaki korucu ailesi ile de İzmirdeki şehit babası ve dernek başkanlarıyla da görüştüm. Yaptığım görüşmede, şehit aileleri olarak bu kan duracaksa bizim başlatılan süreci desteklememe gibi bir lüksümüz yok. Çünkü yıllardır bu pis oyunda hep insanlarımız kaybetti. Evlatlarımız gitti. Bu kanın durmasını herkesten fazla istiyoruz, yüce Rabbimden isteğimiz budur diye konuştu.
     Tek istekleri ve arzularının akan kardeş kanının durması olduğunu, son dönemde gelişen sürece destek verdiklerini vurgulayan Büyükburç, konuşmasını şöyle sürdürdü:
     Tabii ki destek vereceğiz, insanlarımız niye ölsün, niye birbirini öldürsün. Nereye kadar, ne zamana kadar- Allah rızası için barış kadar güzel bir şey olabilir mi- Savaş, kan, gözyaşı, nefret kime ne kazandırmış- Biz akan kardeş kanının durmasını herkesten fazla istiyoruz. Çünkü biz gençlerimizin artık ölmesini istemiyoruz. Bölgedeki kanaat önderlerine şunu diyoruz, bu kanın durması için ellerinden ne geliyorsa yapsınlar. Çünkü 40 yıldır süren ortam kime ne kazandırdı- Olan gençlerimize, geride kalan yetim çocuklarımıza, bacılarımıza oldu. Teröre giden paralarla bugün belki yeni bir Doğu ve Güneydoğu imar edilebilirdi. Yeni sürece sonuna kadar destek veriyoruz. Kan dursa kötü bir şey mi olur-
     MAZLUMDER Genel Başkan Yardımcısı Selahattin Çoban, cenaze töreninin tutum olarak gereken olgunlukta geçtiğini, bunun da barış sürecini olumlu etkileyeceğini söyledi.
     Bugün de cenaze merasimine yarışır bir şekilde definlerinin olacağına ve tarafların gereken olgunluğu göstereceğine inandığını anlatan Çoban, kolluk kuvvetlerinin de uzak durması ve müdahale etmemesinin olası olayları ve eylemleri engellediğini bildirdi.
     Şiddet ortamı olmadan törenin yapılması süreç açısından anlamlıdır. Barışa olan desteğini BDP camiası da göstermiştir. Bu tutumun sürdürülmesi gerekmektedir diyen Çoban, gereken desteğin taraflarca verildiğine inandığını belirtti.
    
     -Toplumun bir mesajıydı-
    
     Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi ise herhangi bir provokasyon olmadan çok büyük bir olgunluk ve disiplin içerisinde tamamen barışçıl bir şekilde törenin yapılmasının memnuniyet verici, başlatılan barış sürecine zarar vermeden sona ermesinin çok güzel olduğunu söyledi.
     Tören ile aslında toplumun barışa olan özlemi, bu konuya ilişkin duyarlılığı ve sorumluluğunun sergilendiğini, barışın ve başlatılan sürecin önemine ilişkin büyük bir sorumluluk ortaya koyulduğunu dile getiren Elçi, toplumun sergilediği davranışın, duyarlılığın ve beklentilerin yetkililer tarafından görülmesi gerektiğini belirtti.
     Elçi, Tören, sürecin barışçıl bir şekilde sona ermesi ve Türkiye toplumunun artık bu sorunu çözmesine ilişkin bir mesajıydı dedi.
    
     -Güvenlik güçleri sağduyulu davrandı-
    
     Kendileri için önemli olan konunun, törende herhangi bir olayın çıkmaması olduğuna işaret eden İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici, güvenlik güçlerinin sağduyulu davranması, herhangi bir müdahale olmaması, yasaklama getirilmemesiyle herhangi bir sorun çıkmadığını gördüklerini bildirdi.
     Önemli olan bundan sonraki süreçte de güvenlik güçlerinin yaklaşımıdır. Kitlenin tamamı Kürt meselesinin demokratik, barışçıl yöntemlerle çözülmesini istediklerini gösterdi. Herhangi bir intikam duygusu içerisine girmeden şiddet dışı yöntemlerle bu sorunun çözümü, diyalog ve müzakereyi deklare etti. Bu da çok önemlidir. Kesinlikle askeri ve siyasi operasyonların durdurulması gerekiyor. Bunlar sürece zarar veriyor. Bu süreci, gelişebilecek provokasyonlara karşı, sonuna kadar muhataplarıyla götürülmesi lazım diyen Bilici, böyle olmasını umduklarını aktardı.
    
     -Sağduyu barışa olan ümidi ve ihtiyacı gösterdi-
    
     Azadi İnisiyatifi üyesi avukat Muhammet Akar, dün gerçekleştirilen cenaze törenine toplumun yaklaşımını görmek için gittiğini ifade ederek, toplanan kalabalıkta ortak duygunun, barışa olan özlem olduğunu gördüğünü aktardı.
     Sadece Diyarbakırda değil, Edirneden Hakkariye kadar tüm Türkiyenin bu süreçte barışa kilitlendiğini, barış özlemini, barışa hasretini ve ümidini dile getirdiğini belirten Akar, Cenaze törenindeki sağduyu, barışa olan ümidi ve ihtiyacı gösterdi dedi.
     Akar, toplumun demokratik bir olgunluğa eriştiğini, son 5-10 yıldır Türkiyede önemli demokratikleşme adımları atıldığını kaydederek, Türkiye toplumu çok ciddi demokrasi olgunluğuna kavuştu. Bu da eklenince cenaze töreninde sağduyu hakim oldu. Artık herkes bu şansın tüketilmemesi gerektiğini düşünüyor. Artık tecrübe oluştu. Provokasyonlar karşısında tüm toplum daha duyarlı ve gözü açık bir duruş ve tutum ortaya koyuyor diye konuştu.
    
     -Meydanda hükümete ve başbakana duyulan güveni hissettim
    
     Akar, meydanda görüştüğü vatandaşların hükümetin barış görüşmeleri ve İmralı sürecini başlatarak ciddi bir risk üstlendiğini belirttiğini ifade ederek, şöyle dedi:
     Vatandaşlar, hükümetin önemli bir adım attığını ama bu adımın hükümet açısından risklerle dolu olduğunu, hükümetin bir risk, vebal ve önemli bir yük üstlendiğini düşünüyor. Bu nedenle de vatandaş, hükümetin ve başbakanın yalnız bırakılmaması ve destek olunması gerektiğini belirtiyor. Bu çok önemli. Başbakan ve hükümete bu yönde bir güven olduğunu hissettim. İhtiyat ve iyimserlikle vatandaşın bu süreci desteklediğini gördüm. Önemli olan budur. Meydanda hükümete ve başbakana duyulan güveni hissettim. Risk aldığı için de hükümetin yalnız bırakılmaması desteklenmesi gerektiğini sıklıkla dile getiren vatandaşlar oldu. Bu defa başarılacağını düşünüyorum. Bu bahar inşallah barışın baharı olacak.
    
     -Dil iyi olunca psikolojik hava bir anda düzelebiliyor-
    
     Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi (DİTAM) Başkanı Mehmet Kaya da, Kürt sorunu nedeniyle bölgede geçmişte bu tip olaylarda birçok provokasyon yaşandığını ancak gerek Kürt siyasetçilerin dilinin gerekse hükümet ve muhalefetin dilinin yumuşak olmasının başta emniyet güçleri olmak üzere her kesime yansıdığını söyledi.
     Kaya, hem verilen mesajlar ile hem de topluluğun davranışı ve emniyetin doğru tavır almasının herhangi bir olaya sebebiyet vermediği gibi bölgeye ve topluma yakışan bir cenaze töreni yapılmasını sağladığını ifade ederek, şöyle konuştu:
     Selahattin Demirtaşın verdiği mesajlar İmralı sürecinin arkasında olduklarını ifade etmesi, İmralı ile ilgili açıklamalara ve görüşmelerdeki yol haritasına destek olması anlamında önemliydi. Bu mesajı hem hükümetin hem de İmralının anlaması gerekiyor. Diller iyi olunca psikolojik hava bir anda düzelebiliyor. Yasaları, mevzuatları değiştirmeden önce dilimizi yumuşatarak dilimizi değiştirerek ortamı psikolojik açıdan rahatlatmalıyız. Ortamı rahatlattığımızda aşamayacağımız sorun yoktur. Dünkü tören de onun göstergesiydi. Toplum buna hazır olduğunu birçok olayda gösterdi. Siyasetçilerin sert reflekslerine karşın gerek Oslo görüşmelerinde, gerek açılım sürecinde, gerekse İmralı sürecinde toplumsal destek görüldü. Toplum, bu kan dursun da ne yapılacaksa yapılsın, şiddet dursun anlamındaki mesajları net olarak verdi. Dün de aynı mesajı bu kez bölgede yaşayan insanlar verdi. Toplumun geldiği noktada ümit var. Her ne kadar tam olarak yeterli olmasa da iyi bir noktada diyebiliriz. Bunu daha da hızlandırıp toplumu barışa inandırmak ve hazırlamak lazım.
     Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Yönetim Kurulu üyesi Dr. Necdet İpekyüz ise, törende sağduyunun hakim olması ile bu süreçte umuda daha çok yaklaştığımızın ve karşılıklı güven ilişkisi ile sorunun çözülebileceği olasılığının yüksek olduğu düşüncesinin geliştiğini söyledi.
     İpekyüz, toplumun bu konudaki duyarlılığının aslında tüm Türkiye ve dünyaya bir mesaj olduğuna dikkati çekerek, Dünkü tören, bir yastan çok barışa çağrı, barışın bir an önce gelmesine yönelik törene dönüştü. Kürtler artık bu sorunun çözülmesini istediğini, bir an önce şiddetten kurtulup artık ölüm olmaması için tüm desteği vermeye hazır olduğunu gösterdi diye konuştu.
     Sağduyunun hakim olduğu törenin çok anlamlı olduğunu dile getiren Pir Sultan Abdal Derneği Diyarbakır Şube Başkanı Cafer Koluman da, Diyarbakırın kendine yakışanı yaptığını, Kürt halkının barışı her zaman dile getirdiğini ve törenle barışın çok anlamlı bir şekilde mesajının verildiğini söyledi.
    
     -Sağduyu için teşekkür-
    
     Diyarbakır Ticaret Borsası Başkanı Fahrettin Akyıl da, cenaze töreninde sağduyunun hakim olduğunu ifade ederek, buna katkı sunan herkese teşekkür etti.
     Keşke Diyarbakır her zaman böyle olsa diyen Akyıl, törendeki sağduyunun sürece de büyük katkı sunacağını belirtti. Toplumun artık barış istediğini vurgulayan Akyıl, Bu barış sürecinde büyük bir adımdır ve barış sürecine önemli bir katkıdır. Kim barış istemez ki- Herkes artık huzur içinde yaşamak istiyor. Dünyanın gözü kulağı dün Diyarbakırdaydı. Toplum gösterdiği sağduyu ile barışı istediğini tüm dünyaya gösterdi dedi.
    
     Muhabir: Sema Kaplan - Nurten Aslan
     Yayıncı: İrfan Cemiloğlu