RİZE (A.A) - Muhittin Sandıkçı - Kültür ve Turizm Bakanlığının, tarihi değerlerin gün yüzüne çıkarılması ve yaşatılması için 2006 yılında başlattığı karşılıksız hibe desteği ile onarılan Rize konak ve evleri yeniden hayat buluyor.
     Kültür ve Turizm İl Müdürü İsmail Hocaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bakanlık tarafından tescil edilen tarihi evlerin restorasyonu için proje ve uygulama yardımı yapıldığını, Rizede tescilli 150 konak ve Rize evinin bulunduğunu belirtti.
     Aradan geçen yıllarda tarihi değeri yüksek bu evlerde bakım ve onarım ihtiyacı ortaya çıktığını ifade eden Hocaoğlu, Birçoğu sürekli kullanılan evler değil. Evlerin çok varisli olması bakım ve onarım açısından zorluk oluşturmaktaydı. Karşılıksız destek bir anlamda evleri terk edilmiş olmaktan kurtardı, evlere olan ilginin artmasına neden oldu. Bu çalışmanın en büyük amacı hem tarihi yaşatmak hem de günümüzde büyük öneme sahip kültür ve turizmde bu evlerden gelir elde edilmesini sağlamak dedi.
     Eskimeye ve kaybolmaya yüz tutmuş, yüzyıllardır ayakta kalan tarihi Rize konakları ve evlerinin özel mülkiyette olanlarına bakanlıkça yardım yapıldığını kaydeden Hocaoğlu, Acil onarım sıralaması yapılarak müracaatlar değerlendiriliyor. Çalışmalarla yüzyıldır ayakta kalan tarihi konaklar yeniden hayat buluyor, uzun süre daha yaşamaları sağlanıyor. Son yıllarda turizmin gelişmesi, kültür turizminin revaçta olduğu dönemde bu evler turizm için de konu olmaya olmaya başladı. Müteşebbisler bu evleri restore edildikten sonra pansiyon ve butik otel olarak işletmek için çalışmalar yapıyor diye konuştu.
    
     -Devlet el koyacak endişesi-
    
     Bazı vatandaşların yapılan karşılıksız yardım nedeniyle devletin evlerini ellerinden alacağı endişesi taşıdığını kaydeden Hocaoğlu, şöyle devam etti:
     Bu tamamen karşılıksız bir yardım. Devletin hiçbir tasarrufu yok. Sadece tarihi evlerin dokusunu yaşatmak için yapılıyor. Evlerin kullanımı tamamen özel mülkiyete ait. Bu durumda olan evlerin sahipleri bizimle görüşsünler. Kendilerine rahatlatıcı açıklamalar yapalım. Evlerin restorasyonu için mutlaka başvurularını yapsınlar. Çalışmalarda 42 kişi proje, 22 kişi de uygulama yardımı aldı. Amacımız vatandaşımız ile el birliği içerisinde tarihi yeniden canlandırmak ve bu değerleri gelecek nesillere taşımak. Vatandaşlarımız yapılan örnek çalışmaları incelesin, değerlendirme yapsın. El birliğiyle yıkılmaya, yok olmaya yüz tutmuş tarihi değerlerimizi hem kültür turizmine kazandıralım hem de yeniden yaşanabilir hale getirelim.
    
     -Rize Evlerinin özellikleri-
    
     Rize evleri ve konakları kendine özgün konut ve yayla evi mimari tarzına sahip. Bu tarz, ahşap ağırlıklı taş temele oturan bir yapı türüdür. Genellikle iki ve üç katlı olarak yapılan evlerin en alt katı ahır olarak inşa edilmiş, zemin ve üst katlar 12 ile 15 oda olarak tasarlanmış, 150-500 metrekare arasında geniş aile yapısına göre inşa edilmiştir.
     İnşaatlarda yapı malzemesi olarak çam, ladin, kayın ve kestane gibi ahşabın dayanıklı türleri yaygın şekilde kullanılmıştır. Kıyı kesiminde kestane, iç kesimlerde ise çam yakın çevrede elde edilebilmesi nedeniyle en çok tercih edilen yapı malzemesidir. Evlerin dış cepheleri süsleme ve mimari açıdan vurgulanarak, ön plana çıkarılmıştır.
     Tescilli Rize evi ve konağı 150 dolayında, tescil edilmeyenlerle birlikte bu sayının yaklaşık 500 olduğu tahmin ediliyor.
    
     Yayıncı: Murat Kaban