DİYARBAKIR (A.A) - Nurten Aslan- Diyarbakırın Sur ilçesindeki 141 anıtsal yapı, 342 sivil mimari eser, 97 kamu binası olmak üzere toplam 9 bin 246 yapı elden geçirilecek.
     Bakanlar Kurulunda 4 Kasımda alınan kararla afet dönüşümü kapsamında riskli alan ilan edilen Sur ilçesiyle ilgili hazırlanacak eylem planı doğrultusunda başlayacak çalışmada bütün yapılar elden geçirilerek turizme kazandırılacak.
     Diyarbakır Valisi Mustafa Toprak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sur ilçesinin ihtişamlı bir yer olduğunu, 5,5 kilometre uzunluğunda surlardan oluştuğunu, 82 burcu, 4 ana kapısı ve içinde bulunan İçkalede de 16 burç ve 4 kapının bulunduğunu söyledi.
     Sur ilçesinin 148 hektar alandan oluştuğunu, tüm medeniyetleri içerisinde barındıran, Diyarbakırın kültürel ve tarihi değerlerinin yer aldığı önemli bir alan olduğunu vurgulayan Toprak, zaman içerisinde alanda çarpık yapılaşma, imar mevzuatına aykırılıklar, tarihi binanın üzerine yığma bina çıkmak kaydıyla tarihinin kaybolması, bilinçsiz kullanım nedeniyle birtakım sorunlar yaşandığını bildirdi.
    
     -Önemli eserler ülke turizmine kazandırılacak-
    
     Yaşanan sorunlardan hareketle Çevre ve Şehircilik Bakanlığının tarihi ve kültürel dokuyu ortaya çıkarmak, ikinci derecede bir risk alan belirlemesi yaparak eylem planı hazırlamak, tarihi ve kültürel değerleri ayakta tutmak amacıyla çalışma başlattığını bildiren Toprak, alanın ikinci derece deprem bölgesi olduğunu, binaların yüzde 95inin hafif bir sarsıntıda bile risk taşıdığını vurguladı.
     Riskli yapılardan arındırılarak kültürel değerlerin onarılması ve restore edilmesi, yeşil alan ve altyapısıyla tarihi kültürel dokuya uygun güzel bir alan oluşturulmak istendiğini anlatan Toprak, dünya ülkeleri nezdinde önemli olan eserlerin ülke turizmine kazandırılmasının amaçlandığını dile getirdi.
     Toprak, 31 Mayısta Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun çıktığını, kanunla afet riski taşıyan alanların bertaraf edilmesinin amaçlandığına dikkat çekerek, Bakanlar Kurulunun da 4 Kasımda aldığı kararla Sur ilçesini afet dönüşümü kapsamında riskli alan ilan ettiğini anımsattı.
    
     -Sadece yüzde 5i betonarme yapı-
    
     Eylem planının çıkmasıyla çalışmalara başlanacağını ifade eden Toprak, şöyle konuştu:
     Suriçi bölgesinde sadece yüzde 5 oranında betonarme bina var. Yüzde 95i de yığma binalardan oluşuyor. Bunların da temelinde tarihi değerler var. Onların üzerine 5-10 kat yığma binalar var. Vatandaş, güvenliksiz, sağlıksız, niteliksiz ve kaçak binalarda oturuyor. Bunları bir an önce bu olumsuzluklardan arındırmak, yaşanabilir ve tarihi eserleri de görünebilir hale getirmek gerekiyor. 141 anıtsal yapı, 342 sivil mimari eser, 97 kamu binası olmak üzere toplamda 9 bin 246 yapı var. Bu yapılardan 2 bin 800ü tek katlı, 4 bin 800ü 2 katlı, 685i 4 katlı, 838i 4 kat ve üstü binalardan oluşuyor. Çoğu da sağlıksız. Çalışmalarla birlikte bu binaların hazırlanacak eylem planı ile hangilerinin önce ıslah edilmesi, tarihi tescilli binaların hangisinin restorasyona tabi tutulması, alt yapı, yeşil alan oluşturma ve yeni yapılacak binalarla ilgili önümüze bir takvim de çıkmış olacak. Bu kanunun çıkması Diyarbakır ve ülkemize önemli kolaylıklar getiriyor.
    
     -Kaplumbağa hızıyla giden işler, hızlanacak-
    
     2008den 2012ye Cevatpaşa Mahallesinde yüzde 46, Alipaşa ve Lalebey Mahallesinde de ancak yüzde 7ye ulaşabildik. Bu konuda birtakım zorluklar var. Bu kanun sayesinde kaplumbağa hızıyla giden işler hızlanacak diyen Toprak, çalışmaya birlikte Surun yaşanabilir, kültürel ve tarihi değerleri, yeşil alanlarıyla, tarihi dokusuyla hissedilebilir bir hale gelebileceğini kaydetti.
     Vali Toprak, hükümetten aldıkları kaynaklar ve desteklerle projesi olmayan yıkık burçların projelerini hazırladıklarını, projeleri hazır olan 4 burcun uygulama ihalesinin yapıldığını, İçkaledeki 16 burç ve 4 kapının onarım projelerinin hazırlandığını, yakın bir zamanda yapım ihalelerine çıkacaklarını aktardı.
    
     -Hepimizi heyecanlandıracak çalışmalar yapılacak
    
     Tarihi Ulucaminin etrafındaki 10 bin metrekarelik alanda renovasyon çalışmasının yapıldığını da anlatan Vali Mustafa Toprak, konuşmasını şöyle sürdürdü:
     Eylem planının hayata geçirilmesiyle 148 hektarlık alan, buraya turistler geldiğinde gezilebilir, yaşanabilir, eğlenebilir, geçmişteki azametini ve değerini hissedebilecek hale gelecektir. Kanun bu hedeflerimizi bir an önce gerçekleştirebilecek düzeydedir. Bunları el birliğiyle gerçekleştireceğiz. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eylem planı üzerinde çalışıyor. İvedilik taşıdığı için en kısa zamanda eylem planı çıkacaktır. 2013 yılı ortalarında vurulacak kazma ile çalışmaların başlamasını umut ediyoruz. Bunun için bakanlık yoğun bir şekilde çalışıyor. Eylem planı hangi binaların sağlıksız, hangilerinin kaçak, niteliksiz, hangilerinin yıkılacağını, hangilerinin tarihi eseri gölgelediğini ortaya çıkaracaktır.
     Plandan sonra ödeneği Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca verilmek kaydıyla dönüşüm çalışması yapılacağını da bildiren Toprak, hakikaten hepimizi heyecanlandıracak çalışmalar yapılacak. Tarihi ve kültürel değerlerin ortaya çıkarılması, çıkan eserlerin restorasyonun yapılması, baktığımızda tüm niteliksiz binaların yıkılmış olduğu yeşil alanlarıyla, hanıyla, hamamıyla, camisiyle, kilisesiyle, tüm tescilli anıtsal yapılarıyla Diyarbakıra has evleriyle muhteşem bir açık hava müzesi olduğunu hissedebileceğiz. Hayalimizden geçen aslında çok yakın olan 1 milyon turist hedefine de en kısa zamanda ulaşacağımıza inanıyorum diye konuştu.
    
     Yayıncı: İrfan Cemiloğlu