Milli Takım'ın elenerek Dünya Kupası'na katılamaması Türk futbolseverleri derinden üzerken, maçları izlemek için dünyanın dört bir yanından Almanya'ya akın eden milyonlar, ihracatçıların yüzünü güldürdü. Taraftarların maçları keyifle izlediği televizyon koltuğundan futbolcuların giyeceği çorap ve formaya, kirazdan karpuza, baklavaya kadar çok sayıda üründe ‘Made in Turkey' imzası mevcut. Türkiye'nin dış ticaretinde önemli bir paya sahip olan Almanya'ya mayıs ayında yapılan ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,9 artış göstererek 835 milyon dolara çıktı. Karşılaşmaların başladığı haziranda ise bu rakam 829 milyon dolar oldu. Bu yıl televizyon ve TV koltuğu satışlarında da ciddi bir artış gözlendi. Mobilya sektörünün önde gelen firmalarından İstikbal, Dünya Kupası için ürettiği TV koltuklarından 2 aylık sürede toplam 13 bin 790 adet satış yaptı. Futbol ziyafeti, zor günler geçiren tekstil sektörüne de rahat nefes aldırdı. Spor ürünü satan firmaların bu dönemki siparişlerinde yüzde 20 artış var. Adidas, Nike gibi firmalardan çok iyi siparişler alındı. Dünya Kupası, kiraz ve karpuz üreticisi çiftçilerin de ihracatını olumlu etkiledi. Elektronik eşya üreticisi firmalar da, maçları izlemeyi keyfe dönüştürmek için LCD ve plazma TV satışlarında yaptıkları promosyon kampanyaları ile satışlarını artırdı. Öte yanda Güllüoğlu Baklavaları’nın kupa sebebiyle baklava ihracatı yüzde 30-40 arttı. İstikbal Pazarlama Müdürü Bilal Uyanık, iç piyasada olduğu gibi Almanya ve diğer ihracat yapılan ülkelerde de koltuklara ilginin oldukça fazla olduğunu belirtti. Mayıs ve haziranda Almanya’ya 600 televizyon koltuğu sattıklarını vurgulayan Uyanık, “Dünya Kupası maçlarını konforlu bir koltukta izleme isteği özellikle haziranda iç pazardaki talebi artırdı. Tanıtım ve reklam kampanyalarımızda futbol ve konfor unsurunu öne çıkardık. Milli Takım’ımız Almanya’ya gidebilseydi daha fazla satış olurdu.” dedi. Manuel ve kumandalı olmak üzere çeşitli özelliklerde 6 model televizyon koltuğu imal eden firmanın ürünleri uzanma konumuna geçebilme, yaylanma ve kendi ekseni etrafında 360 derece dönme özelliğine sahip. Dünya Kupası, kiraz ve karpuz üreticisi çiftçilerin de yüzünü güldürdü. Çin’den sonra en büyük ikinci üretici olan Türkiye, kalitesi, şeker ve içerdiği aromayla marka haline gelen Adana karpuzunun adını dünyaya duyurdu. Alman firmaların talebi, tarladaki karpuzun dekar fiyatını bin 500’den 2 bin YTL’ye çıkardı. Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Kavak, Türkiye’deki kiraz ve karpuz üretiminin Dünya Kupası’na denk gelmesinin ihracatı artırdığını belirtiyor. Haziranın 23’üne kadar Almanya’ya 911 ton karpuz ve 9 bin ton kiraz ihracatı yapıldı. Bunun karşılığında karpuzdan 215 bin dolar, kirazdan ise 25 milyon dolar döviz girdisi sağlandı. Ali Kavak, “Geçtiğimiz yıl 7 bin ton olan kiraz ihracatı bu sene aynı döneme göre 2 bin ton artışla 9 bin tona kadar çıktı. Bunun yanı sıra yemeklik ve cipslik patatese de büyük ilgi var.” bilgisini verdi. Futbol ziyafeti, zor günler geçiren tekstil sektörüne de rahat nefes aldırdı. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Aynur Bektaş, Dünya Kupası dolayısıyla spor ürünü satan firmaların siparişlerinin yüzde 20 arttığını ifade etti. Adidas, Nike gibi firmaların çok iyi siparişler aldığını anlatan Bektaş, sektörün genelinde ise aynı artışın görülmediğini kaydetti. Bektaş, Türkiye’nin bu tür organizasyonları fırsata çevirememesinden şikayet ederek, “Almanya bize çok yakın bir ülke. Bu avantajımızı kullanarak forma, ayakkabı vs. ihalelerine katılmalıydık. Pastadan pay almak için birlik, oda ve dernekler firmalara önayak olup iyi bir tanıtım ve açılım sağlanması şart.” ifadelerini kullandı. Uluslararası Futbol Federasyonu (FIFA), Dünya Kupası amblemli özel 36 bin formayı, Trabzonspor’un eski yönetim kurulu üyelerinden Tuncay Bender’in ortağı olduğu Kanz’a yaptırdı. Bender, halen Almanya’da dört futbol takımının sponsorluk dışı malzemelerini imal ediyor. Bender, Almanya’nın Hertha Berlin, Stuttgart, Werder Bremen gibi takımlarının atkı, eşarp, çocuk kıyafetleri gibi sponsorluk dışı malzemelerini üretiyor. Kanz markalı çocuk giyim ürünlerini Uzakdoğu’da yaptıran Bender, formaları ise Türkiye’de imal etti. En çok talep Almanya ve Brezilya formaları için geldi. Kupa taraftarlarının giyeceği çoraplar, Karabük’teki Kalemler tekstil tarafından üretildi. Firmanın Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Kalem, kupada top koşturan Almanya, Fransa, Brezilya, İngiltere, İtalya, Hollanda, İspanya ve Arjantin gibi ülke taraftarlarının giyeceği 500 bin çift çorabı üreterek Almanya’ya gönderdiklerini söyledi. Resim baskılı ve desenli çorap üretebildiklerini ifade eden Kalem, “Bize ‘her ülkenin renginde çorap üretir misin?’ dediklerinde hiç tereddüt etmedim. Sıkı bir çalışmayla tam zamanında teslim ettik.” dedi. Taraftarlarının kendi ürettiği çorabı giymesinin şirket çalışanlarını heyecanlandırdığını belirten Kalem, duygularını şöyle dile getirdi: “Bütün dünyanın gözü kulağı Almanya’da. Böyle büyük bir organizasyonda payımın bulunması gurur verici. Fakat Türkiyesiz bir Dünya Kupası’nı içimiz buruk izliyoruz.” LCD ve plazma televizyon satışları arttı Vestel, Arçelik, Beko, Samsung, Sony, Philips gibi pek çok elektronik eşya üreticisi firma, maçları izlemeyi keyfe dönüştürmek için LCD ve plazma TV satışlarında yaptıkları promosyon kampanyaları ile satışlarını artırdı. Vestel Dayanıklı Tüketim Malları Pazarlama Genel Müdürü Timur Tuncer, kupa sebebiyle satışlarının arttığını belirterek, “Futbolseverler, Dünya Kupası maçlarını LCD ya da plazma TV’den izlemek istiyor. Her iki üründe de yerli markalar üretim yaptığından fiyatlar düştü. Vestel’in LCD ve plazma üretimi yıllık 5 milyon adede yaklaştı.” bilgisini verdi. Çalışma saatleri gibi sebeplerle karşılaşmaları canlı izleyemeyen futbolseverler ise maçları kaydetmek için DVD Recorder ve PVR cihazlarına yöneliyor. Aslen Denizlili bir işadamı olan Akif Ekin’in kurduğu Ekin AŞ, Dünya Kupası maçlarının 5’inin yapıldığı Kaiserslautern şehrinin gözetlemesini üstlendi. ABD maçının da oynandığı kent, güvenlik önlemlerinde birinci dereceden önemli sırada yer alıyor. Şirket, 2004’te İstanbul’daki NATO Vadisi, 2005’te İzmir’deki Universiad ile 2005’te İstanbul Emniyeti’nin MOBESE sistemini kurmuştu. Şirket mühendislerinin geliştirdiği sistemle 360 derece dönen 40 kamerayla futbolcuların kaldığı oteller, antrenman sahaları ve stadyumla bağlantılı ana yollar, 24 saat kamerayla polis merkezinden izleniyor. Sahada ter döken takımların ülkelerinde ekonomi büyüyecek Center for Economic Research’e göre Dünya Kupası’na katılan 32 ülkenin milli gelirinde 20 milyar dolarlık bir artış meydana gelecek. Kupanın Alman ekonomisine 8, Japonya’ya ise 4 milyar dolarlık katkısı olacak. ABN Amro’nun araştırmasına göre kupayı kazanan ülkenin milli gelir büyüme hızında yüzde 0,5-0,7’lik bir ek artış yaşanacak. Kupa finalini 1,3 milyar kişinin izlemesi ve kupa boyunca maçları izleyenlerin toplam sayısının 30-32 milyarı bulması bekleniyor. TV yayın hakları için ödenen para 1,7 milyar dolar olurken, reklam harcaması 1 milyar dolara yaklaşacak. Almanya Ticaret Odası, kupa sebebiyle Almanya’da 60 bin kişiye geçici istihdam sağlanacağını belirtiyor. Almanya’daki otellerin fazladan 5,5 milyon oda satacağı ve 3 milyar Euro ek gelir elde edeceği hesaplanıyor. Maçları izlemek isteyenlerin işlerini aksatması sebebiyle uğranacak verimlilik kaybı ise en az 2 milyar dolar olarak hesaplanıyor. İngiltere’de Liberal Parti’nin yaptırdığı araştırmaya göre İngilizler kupa boyunca 320 futbol sahasını kapatacak büyüklükte pizza yiyecek ve 218 milyar ek kalori alacak. Milli Takım’ın kaybı 250 milyon dolar 2002 yılındaki Dünya Kupası’nda üçüncülüğü elde eden Milli Takım, 2006 Dünya Kupası’na gidemediği için maddi kayba uğradı. 2002 yılının verileri baz alındığında Türkiye bu yıl Dünya Şampiyonu olsaydı Futbol Federasyonu’na 49,5 milyon dolar para ödenecek, şampiyon olunmasa dahi 10 milyon dolar gelir elde edecekti. Milli Takım’ın 2002’deki sadece sponsorluk geliri 11 milyon dolar civarındaydı. 2002 Dünya Kupası’nda Türkiye’de 75 milyon dolarlık televizyon satışı yapılırken, tekstil 50 milyon dolar ek kazanç elde etti. 2002’de 10 milyon dolara turnuvanın yayın hakkını alan TRT, 15 milyon dolar reklam geliri sağladı. Bu yıl yine aynı bedeli ödeyerek 2006 Dünya Kupası yayın haklarını alan yayıncı kuruluşun aynı reklam gelirine ulaşamayacağı tahmin ediliyor. 2002’deki mücadele 3,5 milyar kişi tarafından izlenmişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2004’te Türkiye’nin tanıtımı için ayırdığı 35 milyon dolarlık bütçe baz alındığında, en az bir o kadarlık tanıtım kaybı söz konusu. Tüm bunlar hesaplandığında kayıp 200 ila 250 milyon dolar civarında. Futbolseverin baklavası Antep’ten Güllüoğlu Baklavaları’nın 5. kuşak sahiplerinden Efkan Güllü, Almanya’daki kupa maçları sebebiyle bu ülkeye baklava ihracatının yüzde 30-40 arttığını söyledi. Güllü, İstanbul’daki şubelerden yapılan sevkıyatla bu talebe rahatlıkla cevap verebildiklerini kaydetti. Almanya’nın yanı sıra Hollanda ve Avusturya’ya da önemli oranda tatlı gönderdiklerini vurgulayan Güllü, firma olarak Gaziantep Sanayi Odası ile Gaziantep’in şehir logosunun baklava üzerinde kullanımı konusunda bir anlaşma yaptıklarını kaydetti. Güllü, “Baklava Gaziantep’le özdeşleşmiş bir ürün. Bu ürünün korunması ve Gaziantep’in adını uluslararası arenada duyurabilmek amacıyla ürünlerimizde Gaziantep logosunu kullanmaya başladık. Bu sayede baklavamıza da sahip çıkıyoruz.” dedi. Akşehir kirazı kupa için olgunlaştı Daha hasat dönemi başlamadan dalında müşterisini bulan Akşehir kirazının, Almanya, Hollanda, İtalya, İngiltere gibi ülkelerin de aralarında bulunduğu çok sayıda Avrupa ülkesine 7 bin ton ihracı hedefleniyor. 20 Haziran itibarıyla kiraz ihracına başlandığını belirten Akşehir İlçe Tarım Müdürü Bahri Karaman, “Dünya Kupası’nda sofraları Akşehir kirazı süslüyor.” ifadesini kullandı. Kiraz ihracatı yapan firmalardan Alara Tarım ve Çelikoğlu firmalarının yetkilileri Dünya Kupası maçlarının Türk kiraz üreticilerinin yüzünü güldürdüğüne işaret ediyor. Her yerde ‘Made in Turkey’ imzası var Kupa, televizyondan TV koltuğuna, spor malzemesinden Adana karpuzuna kadar pek çok kalemde ihracatçı konumundaki Türkiye'nin yüzünü güldürdü. Almanya sokakları, üzerinde ‘Made in Turkey’ yazan ürünlerle dolu. Türk Milli Takımı, Dünya Kupası’na katılabilseydi talebin ikiye katlanacağı belirtiliyor. ZAMAN