Rusya'nın 16 Temmuz'da başlattığı 'Türk İthal Mallarında Risk Faktör Araştırması' 300'ün üzerinde Türk TIR'ının gümrüklerde beklemesine sebep oldu. İhracatçıların bekleme faturası ise TIR başına bin euroyu buluyor. Rusya'nın Türk ithal mallarında risk faktörlerini araştırmak için gümrük kapılarında denetimi arttırması ihracatı olumsuz etkilemeye başladı. İki haftadır özellikle Moskova Gümrüğü'nde ve Novorossisk Limanı'nda yaşanan yoğun trafik ihracatçıları zor durumda bırakırken Rusya'nın 16 Temmuz'da başlattığı "Türk İthal Mallarında Risk Faktör Araştırması"nın 16 Ağustos'a kadar süreceği öğrenildi. Gıda dışında ithal malların tamamını kapsayan araştırma yüzünden Türkiye'den bu limanlara mal götüren 300'e yakın TIR gümrük kapılarında bir yaklaşık on gündür bekliyor. Bir an önce resmi açıklama istiyoruz, hem ihracat yaptığımız firmaya cevap veremiyoruz, hem bekleme ücretleri belimizi büküyor" diyen ihracatçıların bekleme faturası TIR başına bin euroyu buluyor. Tekstil, kimya ve lojistik sektörleri bu yavaşlamadan en fazla etkilenen sektörlerin başında geliyor. Rusya, Türkiye'nin önemli pazarlarının biri. Yıllık 5 milyar dolara yakın ihracat yapılan Rusya ile Türkiye arasında son yıllarda sık sık bu tür sorunlar yaşanıyor. Geçen aylarda çeşitli tarımsal ve teknik gerekçelerle Türkiye'den ithalatı durduran Rusya, Türkiye'den tekrar yaş sebze meyve alımına başlamıştı. Bu tür denetimlerin arttırılmasında en önemli gerekçe Rusya'nın vergi konusunda denetimlerini arttırması. Kayıtdışı ticareti azaltmayı hedefleyen Rusya'nın, denetimleri yeniden sıkılaştırmasının temelinde de kaçak mal girişi iddiaları yatıyor. Türk-Rus Konseyi Başkanı Turgut Gür bir süre önce Rus basınında "Rus Sayıştayı Türk mallarında büyük bir gelir kaybı olduğunu tespit etti" başlıklı bir haber yer aldığını hatırlatıyor ve bunun üzerine Türk araçlarının sıkı kontrole tabii tutulduğunu ifade ediyor. Bu arada Gür, yavaşlamada bir başka nedeni ise Novorossisk Limanı'nda yaşanan yoğunluk olarak belirtiyor. Gür, "Hem çok yoğun bir talep var, hem de böyle bir sıkı kontrol uygulaması var. Doğal olarak ihracatçılar için zor bir süreç . İhracatçının etkilenmesi kaçınılmaz çünkü alıcı başka pazarlara rahatlıkla kayabilir. Ticarette böyle zorluklar sevilmez. 15 Eylül'e kadar bütün bu sürecin netleşeceğini umuyoruz. Bizim de görüşmelerimiz devam ediyor" diyor. Korkumuz pazarımızı kaybetmek Kayalar Grup Genel Müdür Yardımcısı Tolga Kayalar ise iki haftadır Rusya gümrüklerinde yaşanan yavaşlamanın pazar kaybetme korkusu yarattığını anlatıyor. Kayalar, yavaşlığın nedenini henüz bilemediklerini ancak sorunun Türkiye'den gelen mallarda yoğunlaştığını belirtiyor. "Normalde iki günde gümrükten çıkan TIR, bir hafta ila 10 gün arası gümrükte kalıyor. Bütün TIR indiriliyor, sayılıyor, içerik kontrolü yapılıyor. Yapabilecekleri ne kadar kontrol varsa yapılıyor" diyor. Rusya'ya yıllık 5 milyon dolarlık boya ihracatı yaptıklarını, ancak müşterilerini farklı pazarlara kaymasından endişe ettiklerini söyleyen Kayalar, "Hem ihracat bağlantısı yaptığımız firmaya karşı yükümlülüklerimizi zamanında yerine getiremiyoruz hem de bu yavaşlatma nedeniyle TIR şoförlerinin bekleme ücreti talebiyle karşı karşıya kalıyoruz" diyor. Gizli ambargo söz konusu Beklemenin kaç gün olacağı belli olmadığı için de çıkacak ek masraf konusunda bir tahmin yapılamıyor. Kayalar Grup Dış Ticaret Operason Yetkilisi Sinem Özsan Demir de, "Tüm TIR'ları bekletiyorlar, ama Coca Cola beklemiyor. Gizli bir ambargo söz konusu" iddiasında bulunuyor. Demir, "Her nakliyeci günlük 100 euro istiyor. Sadece bin euro bekleme parası. Zaten 7 bin 500 euro civarında nakliye masrafı tutuyor" diyor. Dış ticaret Müsteşarlığı'nın (DTM) durumdan haberdar olduğunu söyleyen Demir, "Konuyla ilgili acilen bilgi edinmemiz ve buna göre müşterilerimizi bilgilendirmemiz gerekiyor, antrepolar yoğunluktan dolayı daha fazla müşteri kabul etmiyor, bu da işin farklı bir boyutu" diyor. Yeşil Koridor'un temeli Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Tamer Dinçşahin de konunun Ruslar'ın iç yapılanmasıyla ilgili olduğunu söylüyor. Türk ithal mallarında risk faktör araştırmasının 16 Ağustos'a a kadar süreceğini söyleyen Dinçşahin, "İthalat işlemi bittikten sonra, ayrı bir kısım bununla ilgili tekrar işlem yapıyor. Geçici dönemlerde belli süreçler bir sistem haline gelmiş. Altyapının oluşması lazım, ancak şu anda gelen araçların yoğunluğuyla beraber eleman yetersizliği de olunca sistemde tıkanma yaşanıyor. Yığılma büyüyor. Geçici bir süre. Bir aylık süre sonunda bitecek" diyor. İhracatçıların tedarik süreçlerini buna göre ayarlaması gerektiğini belirten Dinçşahin, bu sürecin yeşil koridor uygulaması için ön çalışma olabileceğini söylüyor. Gümrük Müsteşarlığı Ruslardan bilgi istedi Yaşanan krizde bir başka iddia ise siyasi. İddialara göre Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye'yi kapsayan bir tren yolu projesine imza atılması, Gürcistan ile ticari ilişkileri donduran Rusya'nın Türkiye'ye uyguladığı sessiz ambargo. Gümrük ve Dış Ticaret Müsteşarlığı yaşanan sıkıntının giderilmesi için Rus yetkililerle görüşme halinde olduklarını belirtiyor. Türk tarafından istenilen bilgi talebinin ardından Rus yetkililer de spesifik olarak sorunlu bölgelerin nereler olduğuna dair araştırmaya başlamış durumda. Türk mallarına karşı Rusya'nın artık daha tedbirli olduğunu aktaran yetkililer, "Rusya'da Türk ürünlerine karşı sıkılaşan bir kontrol ve gümrüklerde denetimleri artırmaya yönelik uygulamalar var" diyor. REFERANS GAZETESİ