Casper, Exper, Vestel ve Aidata gibi yerliler fiyat kırınca, yabancılar da fiyatları aşağı çekti. Casper, Exper, Vestel ve Aidata gibi yerli firmalar, aynı teknolojiyi daha ucuza satmaya başlayınca, yabancı markalar fiyat indirmek zorunda kaldı. Birkaç yıl öncesine kadar bin dolardan satılan ve ev kullanıcıları için üretilen ekonomik bilgisayarlar 600 dolara kadar düştü. Aynı özelliklere sahip yerli ve yabancı markalı bilgisayarlar arasındaki fiyat farkı 150-200 dolar seviyesine gerilemiş durumda. ‘Masaüstü'ndeki rekabetin dizüstüne de taşınması bekleniyor. Casper'ın genel koordinatörü Yalçın Yıldırım, tüketicilerin yerli markaları tercih etmesini, teknik servis ve ürünün arkasında durmaya bağlıyor. Taahhüt edilen garantinin karşılığını almaya başlayan müşterinin güveni artıyor. Yıldırım, “Marka imajını pekiştirecek yol, ürüne sahip çıkmaktan geçiyor. Yerli markalar ürünlerine sahip çıkıp teknik hizmetleri vaktinde verdiği için büyüdü. Teknik servis gibi geri hizmette kusurlu davranılmazsa marka imajı daha da yükseliyor. Biz Casper olarak bu konuda oldukça mesafe kat ettik.” diyor. Uluslararası araştırma kuruluşu AC Nielsen’in raporuna göre marka bilinirliği bakımından son 4 yıldır yerli marka Casper birinci sırada yer alıyor. Son 3 yılın ikinci sırasına da yine yerlilerden Vestel yerleşmiş durumunda. IBM ve Philips gibi yabancı markalar ise listenin üçüncü sırasında. Müşterinin uzun süre adı bilinmeyen, merdiven altı üretim olarak tabir edilen bilgisayarlardan çok mağdur olduğuna dikkat çeken Casper’ın Genel Koordinatörü Yıldırım, “Bu kötü imajdan kurtulmak için 10 sene kadar önce bilgisayar satışı için talep oluşturmaya çalışırdık. Şimdi ise markaya yatırım yaptığımız için talep kendiliğinden geliyor.” değerlendirmesini yapıyor. Yıldırım’a göre, yabancı şirketler şimdiye kadar marka gücünü kullanarak 3 liralık malı 10 liraya sattı: “Kalite ve hizmeti müşteriye yansıtmaya başladıktan sonra önce bizim yerlileri 2-3 yıl önemsemediler; ama sonra baktılar ki pazar elden gidiyor. Yerli üretimin kalite ve satış rakamlarını görünce kendilerine çekidüzen vermeye başladı. Bizim 2000 yılında 800-1000 dolar civarında sattığımız bilgisayarı onlar 2 bin dolara satıyorlardı. Fiyatı farkı tam iki kattı. Şimdilerde ise bu oran yüzde 15’lere düştü. Bizim 700 dolara sattığımız bilgisayarı onlar marka farkını yansıtıp 900’e satıyorlar.” Exper bilgisayarlarının üreticisi Datateknik’in İcra Kurulu Başkanı Ahmet Özokur’a göre de vatandaşın marka tercihini yerliden yana kullanması, satış sonrası desteğin yaygın olmasından kaynaklanıyor. Devletin kamu kurumlarına yaptığı yatırımların yerli üretimin satış payını artırdığını ifade eden Özokur, “Yerli markaların pazardaki payı artınca tedarikçilerle ilişkilerde rekabetçi üstünlük sağlayan fiyat avantajları kazanılıyor. Fiyat avantajları son kullanıcıya yönelik ürünlere de yansıyor. Son dönemlerde bayi ağında yaygınlaşma ve pazarda nitelikli personel ile çalışma, pazarı büyütmekte.” şeklinde konuşuyor. Özokur, yerli ve yabancı markalar tüketicinin bakış açısından değerlendirildiğinde yerli markaların artık uluslararası standartlarda üretildiğinin görüleceğini söylüyor. Intel ve Microsoft gibi güçlü tedarikçiler, yerel markalara da destek veriyor. Yerlilerin pazarda büyümeleri ve konumlanabilmeleri için daha fazla bütçe ayırarak yatırım yapıyor. Tedarikçilerin bu desteği, yerli markaların hizmet kalitelerinin artması ile birleştiğinde tüketicilerin yerli markaları tercih etmesi açısından belirgin bir fark oluşturuyor. Gold Bilgisayar Genel Müdür Yardımcısı Kamil Şenol, bilgisayar pazarını hem teknoloji marketi hem de üretim açısından değerlendiriyor. Teknoloji marketi Gold Bilgisayar’ın bağlı olduğu grup, aynı zamanda Pegasus markalı bilgisayarın da üreticisi. Şenol, “Hem marketteki satışlardan hem de üretimimizden yerli markaların satış rakamlarının arttığını görüyoruz. Oran olarak da yerlilerin satışı yabancılardan fazla. Son 3 aylık mağaza satış rakamlarımız da bunu doğruluyor. Mayısta yerlilerin satış rakamı yüzde 75’i bulurken, yabancılarınki 25’te kalmış. Haziranda bu oran 70’e 30, temmuzda ise 63’e 37 olarak gerçekleşmiş. Verdiğimiz rakamlar PC için geçerli. Notebook’ta yerli markaların pazar payı çok düşük.” bilgisini veriyor. Marka ve özelliğe göre fiyat değişiyor Bilgisayar fiyatları, markadan istenen özelliklere kadar geniş bir yelpazede değişiklik gösteriyor. PC’ler beyaz eşya gibi bazı özelliklerine göre fiyatlandırılmıyor. İşlemcisinden RAM’ine, TV kartından ekran kartına, ekran özelliklerinden kapasitesine, bilgisayarın birçok parçası fiyatı ciddi bir şekilde etkiliyor. Kullanımı kolay bir masaüstü bilgisayarın fiyatı 600 dolardan başlarken, profesyonel kullanım amaçlı satın alınacak bilgisayar için 2 bin doların üzerinde bir bütçe ayırmak gerekiyor. ZAMAN