Sibel Ertürk Kurtoğlu - Yeryüzü Derneğinin girişimiyle mart ayında başlayan ''Kent Bahçeleri'' projesine katılan 180 bahçecinin ektiği fideler ürün vermeye başladı. Kentli bahçıvanlar bahçe, teras veya balkonlarında bugüne kadar yaklaşık 750 kilogram domates, salatalık, fasulye, barbunya ve biber yetiştirdi. Yeryüzü Derneği Basın Sözcüsü Ceyda Saygıner Falay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şehirlerde yaşayan insan sayısının, yıldan yıla daha da arttığını, bir zamanlar nüfusun büyük bölümü köylerde yaşarken, bugün yüzde 70'inin şehirlerde ikamet ettiğini anlattı. ''Şehre gelenler sadece bedensel olarak değil, zihinsel olarak da öylesine hızla köylerden uzaklaştılar ki bugün domatesin ağaçta yetiştiğini sanan çocukların büyük bölümünün, anne, babası ya da ninesi, dedesi köyde tarım yapıyordu'' diyen Falay, bu yabancılaşma büyük bir ivmeyle artarken, gemiler, kamyonlar ve uçakların artık meyve ve sebzeleri şehirler ve ülkeler hatta kıtalar arası taşıdığını söyledi. Falay, bu taşıma sırasında atmosfere salınan fosil yakıtların iklim değişikliğine maliyetinin çok yüksek olduğunu, doğanın döngüsel yaşamının geri dönülemez şekilde tahrip edildiğini ifade etti. Dünyanın pek çok kentinde, milyonlarca insanın mutfaklarındaki sebze ve meyve ihtiyacının bir bölümünü hazırladıkları kent bahçelerinden sağladığını belirten Falay, ''Bunu mümkün kılan; küçük bir arka bahçe ya da büyük bir balkon veya teras. Kanada'nın Montreal kentinde 11 bin kişi geçen yıl onlarca ton meyve-sebze üretti. Küba'nın başkenti 2,2 milyonluk Havana'da, şehirlilerin tükettiği besin maddelerinin yüzde 80'i kent bahçelerinde üretilmiş. Çin'in en büyük şehri Şanghay'da 2 bin 500 kilometrekarelik alan yine kent bahçesi. Moskova'da yaşayanların üçte ikisinin kent bahçesi var'' diye konuştu. Yeryüzü Derneğinin, İstanbul'da mart ayında ''Kent Bahçeleri'' projesi başlattığını anımsatan Falay, derneğin İstanbul'da kendi kent bahçesini kurmak isteyenlere yardımcı olduğunu söyledi. Falay, kent bahçelerinin genel olarak faydalarını şöyle sıraladı: ''Taze sebzelerde, antioksidan miktarı, beklemiş olana göre kat kat fazla. Temiz bir topraktan koparıp yediğiniz yeşillik daha sağlıklı bir yaşam sürmemizi sağlıyor. Evsel atıklardan kompost üretilip, gübre olarak bahçeye verilmesi, şehir çöplüklerinin vaktinden erken dolmasını önlüyor. Şehirlerde oluşturulan her yeni yeşil alan, yağmuru kendine çekiyor ve kuraklığı önlüyor, barajlarda su seviyesinin artmasını sağlıyor. Kent bahçeleri, toprağın su çekme miktarını artırarak, selleri ve evlerin su baskınına uğramasını önlüyor. Kente gelen sebze-meyve miktarı azaldığı için daha fazla fosil yakıtın kullanılmasına gerek kalmıyor ve iklim değişikliğinin önlenmesine katkı sağlıyor. Kent bahçeleri, şehrin havasının temizlenmesini sağlıyor. Her geçen yıl azalan tarım rekoltesinin artmasını, daha fazla sebze-meyve üretilmesini sağlıyor. Çocukların ve gençlerin toprakla tanışmasını, hasadı öğrenmelerini ve çevreyi sevip-korumalarını sağlıyor. Emekli ve yaşlı şehirlilerin toprakla uğraşmasını sağlıyor. Aile bütçelerine önemli bir katkı sağlıyor.'' -''HAYALİMİZ GERÇEK OLDU''- Projeye Kadıköy, Maltepe, Kartal, Bahçelievler, Tuzla, Beşiktaş, Üsküdar ve Beykoz'dan bahçe, balkon veya terasında sebze ve meyve yetiştirmek için 180 bahçecinin katıldığını dile getiren Falay, aynı semtte oturan bahçecilerle düzenledikleri tanışma toplantılarında kimlerin ekip-biçmeyi bildiği, kimlerin yardıma ihtiyaç duyduğunu öğrendiklerini anlattı. Falay, proje kapsamında amatör çiftçilere ihtiyaç duydukları fideleri, ücretsiz temin ettiklerini bildirerek, şöyle dedi: ''Fidelerimizin yaşama şansını azaltan zararlı böceklerle doğal mücadele yollarını hep birlikte yaşayarak ve paylaşarak öğrendik. En etkin sulama yöntemleri, uygun gübre kullanımı konularında bilgimiz arttıkça arttı. Nihayetinde fidelerimiz çiçeklerini çiçeklerimiz de meyvelerini verdi. Başlangıçta, gözümüzde dağ gibi büyüyen engeller, paylaştıkça ortadan kalkmıştı ve biz İstanbullu kent bahçecileri olarak domates, biber, patlıcan, hıyar, fasulye ve kabaklarımızla bu yaz türlümüzü ve salatamızı kendi bahçemizden topladığımız sebzelerimizle pişirdik. Hayalimiz gerçek oldu'' Ceyda Falay, kentli bahçıvanların, bahçe, teras veya balkonlarında bugüne kadar yaklaşık 750 kilogram domates, salatalık, fasulye, barbunya ve biber yetiştirdiğini belirterek, şöyle konuştu: ''Doğal, yerel ve organik tohumlardan ürün elde ettik. Domates, salatlık, fasulye, barbunya, kıl biber, dolmalık biber, sivri biber üretildi. Çengelköy hıyarını yaşatmak için orijinal fidesini bulmuştuk. 5 bahçecimiz, Çengelköy hıyarı üretti. Onlardan aldığımız tohumlukları çoğaltıp, gelecek yıl projeye devam edenlerle Çengelköy hıyarını yaşatmaya, üretimini artırmaya çalışacağız. Diğer bir orijinal ürünümüz Anadolu'nun geleneksel domates çeşidi olan pembe domates. Hazır tohum kullanıldığı için pembe domates fidesi elde edilmiyor. Pembe domates unutulmaya yüz tutan bir ürün. Pembe domates fidelerini yoğun olarak dağıttık. Dernek olarak pembe domatesi de yaşatmaya, üretimini artırmaya, özendirmeye çalışıyoruz. Pembe domates, ince kabuklu, etli, şekli bozuk, ama son derece lezzetli bir domates çeşididir.'' Bahçe, teras ya da balkonunda kışlık sebze üretmek isteyenler için eylül ayından itibaren ''Kış bahçeleri'' projesini hayata geçireceklerini dile getiren Falay, ''Balkonlarda sebze yetiştirmek için uygun sistemleri olan birtakım seracılarla görüştük. Altyapıyı hazırladık. Katılımcılarımız olursa projeye kışın da devam etmek istiyoruz'' dedi. Aktif ve yoğun bir çalışma hayatları olan kent bahçecilerinden Elif ve Ercüment Yıldırım çifti deneyimlerini şöyle paylaştı: ''Yeryüzü Derneğinin 'Kent Bahçeleri Projesi'nde yer almak bizim için çok güzel bir deneyim oldu. Tarımsal üretim sürecini tanıdık. Her şeyin yapay olduğu dünyada, doğal ürünler elde ettik. Tüketimin çıldırdığı bir dönemde üretmenin önemini anladık. Artık mutfağımıza neredeyse pazardan bile bir şey girmiyor. Meyvesiyle, sebzesiyle kendi ürettiklerimizi kendimiz yiyoruz. Tükettiğiniz her şey doğal... Tüm bunları sağlayan 50 metrekare bir bahçe ve biraz zaman.'' (SBE-DÜR-ZVR)31.08.2011 11:06:10