BALIKESİR (A.A) - Zafer Akpınar - Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bülent Özdemir, Osmanlı Genelkurmayının arşivlerine göre, Çanakkale Savaşlarının 18 Mart günü, 7 saat devam eden ve 16 zırhlı ile çok sayıda kruvazör, torpido tarafından denizden gerçekleştirilen saldırının savunmadakilere verebildiği zararın, 4 subay ve 40 asker şehit, 70 yaralı ile 8 topun hasar görmesi şeklinde olduğunu söyledi.
     Özdemir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Osmanlı Genelkurmay arşivlerine bakıldığında Çanakkale Savaşlarıyla ilgili daha detaylı ve gerçekçi bilgilere ulaşılabildiğini belirterek, bu arşivlerden edindiği bilgiler doğrultusunda Çanakkale Savaşlarını anlatan bir kitap yazdığını kaydetti.
     Arşivlere göre özellikle 18 Mart günü yaşananların dikkati çekici olduğunu ve o anı yaşamışcasına duygulandırdığını anlatan Özdemir, şöyle devam etti:
     Asırların ve devirlerin hazırladığı ihtiraslar ve ekonomik kıskançlıklar bombası Saraybosnadan atılan bir kurşunla birdenbire patladı ve insanlık tarihinin, yaratılıştan beri bir benzerini kaydetmediği bir umumi kavgaya sebep oldu. Savaşa girilirken ne Milli Meclisin görüşü ve ne de ileri gelenlerin ve uzmanların fikri soruldu. Bundan dolayı denilebilir ki, Osmanlı milleti, dünya savaşına sürüklendi, adeta atıldı. Bununla beraber, bu anormal ve karmaşık başlangıca rağmen, ordumuzun bu dünya savaşında gösterdiği kahramanlık harikaları dünyaca kabul edilmiştir.
     2 Ocak 1915de Rusyanın İngiltereye müracaatı üzerine en mühim hedef olarak Çanakkale Boğazının seçildiğini ifade eden Özdemir, birkaç ay zarfında 150 bin kişilik bir kuvvetin hazırlanması mümkün olmadığından Çanakkalenin sadece denizden zorlanmasına karar verildiğini kaydetti.
     İngilterenin, donanmanın bu işte yalnız başına başarılı olacağını garanti ettiğini vurgulayan Özdemir, Boğazı zorlamak için İngilizler 14 ve Fransızlar 4 zırhlı tayin ve ek olarak birçok torpil arama gemileri, uçak ve hastane gemileri, denizaltı tahsis ettiler. Donanmaya yardım etmek üzere bir Fransız tümeniyle bir İngiliz deniz tümeni de hazırlandı ve yaklaşık 30 bin kişi, 9 Mart 1915de Mondros limanına gönderildi dedi.
     19 Şubat 1915 sabahı boğaz karşısına gelen 12 savaş gemisinin girişteki dört tabyayı önce uzaktan bombardımana başladığını ve mesafe dolayısıyla bunlara yalnız Orhaniye ile Ertuğrul tabyalarının karşılık verebildiğini anlatan Özdemir, sözlerini şöyle sürdürdü:
     Düşmanın bu ilk bombardımanı akşam 17.20ye kadar tam sekiz saat devam etti. 25 Şubatta on zırhlıdan oluşan bir donanma tekrar boğaz karşısına gelerek 7,5 saat kadar aynı tabyaları bombardıman etti. Bu iki bombardıman sonucunda, girişteki dört tabyanın tüm topları harap edildi, bir cephanelik havaya uçuruldu, savunmadaki 14 asker şehit edildi ve 18 asker yaralandı. Düşman, giriş tabyalarının yıkılmasından sonra 17 Marta kadar bütün çalışmasını, boğaz girişindeki bataryaları yıkmaya, torpilleri kaldırmaya ve en son da merkez tabyalarını düşürmeye yöneltti. 7-8 Martta, ilk defa olarak büyük zırhlılarını boğaza soktu ve merkez tabyalarını bombardıman etti. Fakat bataryalarımızın her gün bir başka gizli mevziden ateş etmesi düşmanı şaşırttı ve gördüğü karşılık üzerine bir sonuç elde edemeyerek geriye çekildi.
    
     -Çanakkale geçilmez dedirten 18 Mart günü...-
    
     Düşman kuvvetlerin 18 Martta tüm donanmasını boğaza sokarak son darbeyi vurmaya ve zorla geçmeye karar verdiğini vurgulayan Özdemir, 18 Mart sabahı saat 11.00de 6 İngiliz zırhlısıyla 5 torpido, savaş düzeninde boğazdan içeriye girdi ve bir müddet sonra da bunları dört Fransız zırhlısı takip etti. Yenişehir önünde bekleyen 6 İngiliz zırhlısı da saat 13.15de boğaza doğru ilerledi. Savaşın vaziyeti, öğleden sonra saat 14.00de pek buhranlı bir şekil aldı. Çanakkale ve Kilitbahir kasabaları ateşler içinde, bütün telefon hatları kesildi, tabyalarla haberleşme kaybedildi diye konuştu.
     Özdemir, topların bir kısmının tahrip edildiğini ve bazılarının toprağa gömüldüğünü, iş göremez hale geldiğini anlatarak, şunları kaydetti:
     Tam bu sıralarda, Erenköy önünde bir düşman torpidosu aldığı tam isabetle battı. Bunu müteakip Bouvet zırhlısı da bir torpile çarparak battı. Bundan sonra da Fransız zırhlıları geriye çekildi ve onun yerine sonradan gelen 6 İngiliz zırhlısı savaş düzenine girdi ve ilerledi. Boğaz girişinden epeyce ilerlemiş olan Irresistible zırhlısı da öğleden sonra saat 16.30da yana yattı ve ona doğru giden Ocean zırhlısı da aynı akıbete uğradı. İtilaf donanması, sakatlanmış olan Irresistible ve Ocean zırhlılarını bırakarak boğazdan çıktı ve bu iki gemi de gece yarısına doğru boğazda battı.
     18 Mart günü son saldırının yaklaşık 7 saat devam ettiğini belirten Özdemir, 16 zırhlı ile çok sayıda kruvazör, torpido tarafından gerçekleştirilen bu saldırının savunmadakilere verebildiği zarar, 4 subay ve 40 asker şehit, 70 yaralı ile 8 topun zarar görmesi, bazı cephanelik ve kışlaların yıkılmasıyla, Çanakkale ve Kilitbahirin kısmen yanması şeklindedir. Aynı gün düşman tarafın 3 zırhlı ve 2 torpidosu battı, 3 zırhlısı ağır hasar gördü dedi.
    
     -Güçlü geldiler, geçemediler, ağır hasar gördüler-
    
     Özdemir, Çanakkale Deniz Savaşlarında düşman kuvvetlerinin 6 savaş gemisi ve 1 destroyerin battığını, 3 savaş gemisi ve 1 savaş kruvazörünün ağır hasar aldığını, 8 denizaltısının kaybolduğunu dile getirerek, O dönemde Osmanlının sahip olduğu çeşitli mayınlar ve tabyalardı. İtilaf devletleri ise 31 savaş gemisi, 3ü savaş toplam 24 kruvazör, 25 destroyer, 8 monitor, 14 denizaltıyla geldiler ifadelerini kullandı.
     Çanakkaleye güçlü geldiklerini, geçemediklerini ve ağır hasar gördüklerini anlatan Özdemir, Osmanlı, Çanakkale Savaşlarında 55 bin 127si şehit toplam 251 bin 309 kayıp verirken, İngiltere ve Fransanın toplam kaybı 331 bin oldu diye konuştu.
    
     Yayıncı: Doğan Sarıtaş