Zonguldak'ın Çaycuma ilçesinin Filyos beldesindeki Tieion Antik Kenti'nde bu sezon tamamlanan kazı çalışmalarında bulunan, veba salgınından ölen kişilere ait olduğu tahmin edilen mezardaki kemikler, Karabük Üniversitesi laboratuvarında inceleniyor. Filyos'ta 40 işçi, 25 öğrenci ve 10 uzman ile Roma dönemine ait tapınak ve Bizans kilisesinin yanı sıra Roma dönemine ait 2 bin 500 kişilik antik tiyatroda bu yıl 5 Temmuzdan itibaren süren kazılarda sezon tamamlandı. Karabük Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ve Kazı Ekibi Başkanı Prof. Dr. Sümer Atasoy, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çalışmaları kapsamında MS 10. yüzyıla ait kilisenin etrafında toplu mezarlar bulduklarını, Bizans döneminde veba salgını nedeniyle toplu ölümlerin yaşandığını tahmin ettiklerini söyledi. Karabük Üniversitesi laboratuvarında 4-5 kişinin bulunduğu mezarlardaki kemiklerin incelendiğini ifade eden Prof. Dr. Atasoy, şunları kaydetti: ''Bizans döneminde veba salgınından toplu ölümler yaşanmış. Ancak yılını tam olarak belirleyemedik. Bunun için kemikleri üniversitenin laboratuvarına gönderdik. Aralık ayına kadar sonuçları alacağız. Böylece insanların yaşadığı dönemi ve hangi hastalıktan öldüğünü tespit edeceğiz. Bizim tahminimize göre ölüm nedeni veba. Tarihte yaşanan bu tarz salgınlarda hayatını kaybedenler acele şekilde toplu gömülerek üzerine kireç tabakası örtülüyor. Salgın sırasında zaman olmadığından cesetler toplu defnediliyor. Çocuğuna sarılmış kadın ile hamile bir kadının da yer aldığı toplu mezarlardaki cenazelerin dönemini belirleyerek yayınlayacağız. Hazırlayacağımız kitapta bu bölüm önemli yer tutacak.'' Kilisenin yanındaki Roma tapınağında da kazı yaptıklarını belirten Atasoy, ''Tapınak tahminimizden daha büyük boyutta çıktı. Sütunları restore edilip ayağa kaldırılabilirse eser ortaya çıkacaktır. Tapınağın bulunduğu kalenin içinde yaptığımız başka bir kazı da MÖ 6. yüzyıl ilk yerleşime ait kale duvarları tespit ettik'' diye konuştu. -TAVUK VE İNEK BESLEMİŞLER- Prof. Dr. Atasoy, kentte yaptıkları kazılarda hayvan kemikleri de bulduklarına işaret ederek, şunları söyledi: ''Orta Doğu Teknik Üniversitesinin laboratuvarında bu kemikler inceleniyor. Antik kentte inek, tavuk, domuz ve köpek gibi hayvanlar beslenmiş. Yapılan incelemelerde yerleşim yerinin hayvan ve bitki örtüsü varlığını tespit ediyoruz. İnsanların besleme alışkanlıkları hakkında bilgi sahibi olmamız açısından bunlar önemli. Buradan ilginç şeyler çıkıyor. Beklediğimizden daha önemli ve büyük bir kent. Ancak ne yazık ki istediğimiz kadar hızlı çalışamıyoruz. Kamulaştırma gereken çok sayıda alan var. Kazılara daha fazla zaman ayrılması için ödenek de gerekli.'' Antik tiyatrodaki kazılarda kırılmış yazıtlar bulduklarını, uzmanların bunları birleştirmeye çalıştığını belirten Atasoy, ''MS 1. ve 2. yüzyılda buraya Roma imparatorları çok para yardımı yapmışlar. Yollar, köprüler ve su kemerleri inşa edilmiş. Yazıtlarda bunların izlerini bulacağız. Antik kentte 40 kilometre uzaktan getirilen Roma devrine ait su yolunun ortaya çıkarılması da gerekli'' dedi. Prof. Dr. Atasoy, haritacılarının antik kentin planının çıkarılmasına yönelik çalıştığını, böylece yerleşim yerinin yayılımının görülebileceğini kaydetti. -TİEİON ANTİK KENTİ- Zonguldak'ın kuzeydoğusunda sahil kenti Filyos'taki Tieion Antik Kenti, Tios adlı rahibin öderliğindeki Miletos kolonisince kurulmuş. Tarih boyunca Herakleia Pontika (Ereğli) ve Amastris'in (Amasra) gölgesinde kalan kent, çeşitli krallıklara bağlı varlığını sürdürmüş. Romalılar tarafından yıkılıp yağma edilen kent, daha sonra yeniden inşa edilerek Roma eyaletlerine bağlı ticaret ve balıkçı bölgesi olarak varlığına devam etmiş. Bölge, sonraki dönemlerde balıkçı kasabasına dönüşmüş. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yabancı araştırmacılar ve seyyahlarca araştırmalar yapılan antik kentte 2006'da başlatılan kazı çalışmalarının Karadeniz ve Küçük Asya tarihi ile arkeolojisine ışık tutması bekleniyor. (SOY-HAN)07.09.2011 11:48:09