Dost düşman, seven sevmeyen herkesin yetenek ve dehasını teslime mecbur kaldığı büyük bir tarihi kişilik olan Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı Devlet’ni gerçek manada imparatorluğa dönüştürmüş ve devleti sarsılmaz temeller üzerine inşa etmiş bir padişahtır. Venedik elçisi onun vefatını İtalya’ya yazdığı mektupta şöyle dile getirmişti: ‘Büyük Kartal öldü!’ 

Osmanlıların, 20. yy’a kadar neredeyse tüm Avrupa’dan gelen tehlikeleri göğüsleyerek Türk İslam coğrafyasını korumalarında ve bunda başarılı olmalarında Fatih’in kurduğu devlet ve ordu sisteminin katkısı büyüktür. Osmanlılar bir kale gibi Haçlı ordularının önünde durmasaydı, kuvvetle muhtemel İslam dünyası yirminci asırda uğradığı istilalara o zamanlarda uğrayacaktı. 13. yy’dan 20. yy’a kadar İslam coğrafyasını tahrip eden büyük Haçlı istilaları olmamışsa bunun temel sebebi, Avrupa ordularının henüz daha Rumeli coğrafyasında, Osmanlılar tarafından durdurulmuş olmasıdır. 

Sahip olunan bir varlığın değeri ancak kaybedildiğinde anlaşılır. Osmanlıların İslam coğrafyası için önemini kavrayabilmek için I. Cihan Harbini müteakip Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihten çekilmesiyle yaşanan perişanlıkları hatırlamak gerekir. İmparatorluğun yok olmasının ardından ortaya çıkan yeni konjonktür, Avrupalı işgalcilerin Orta Doğu’da istedikleri gibi at oynatmaları, tamamen kendi menfaatlerine göre belirledikleri yeni sınırlar, türettikleri yeni piyon devletler, yirminci yüzyıl boyunca dinmeyen, hala devam eden kan ve gözyaşı…

Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem, Fatih'e işaretle, 'İstanbul'u fethedecek hükümdar ne güzel hükümdardır' buyuruyor. Bu işareti, onu yetiştiren babası II. Murad'a veya hocası Akşemseddin'e de yapabilirdi. Yapmadığına göre, bu müjdenin ifade ettiği başka gerçekler de vardır: Herşeyden önce Fatih, bir devlet başkanı olarak kurmuş olduğu sistem ve yeşertmiş olduğu zemin ile nice nice Akşemseddin'lerin yetişmesini sağlamıştır. Elindeki imkanları daha değişik şekilde de kullanabilirdi. Bu açıdan, dinî ve müspet ilimler sahasında alimlerin yetişmesi için zemin hazırlayanlar, 'sebep olan, işleyen gibidir' sırrınca, diğerlerine nispeten bir adım önde sayılırlar. O, askerî dirâyet, dehâ ve iktidarıyla bu yüce ruh ve inancı temsil ediyordu. Öyle olmasaydı, onun İstanbul'a girişi de Sezar'ın Roma'ya girişi gibi olmaz mıydı? Halbuki o, Bizans'ın bu eski pay-i tahtına, Mekke'yi fetheden kutsi ruhun affediciliği, müsâmahası, mağlûplara sonsuz haklar bahşetme ve civanmertliği gibi yüksek hasletleri temsil ederek girmişti.

İstanbul'u fetheden muzaffer bir kumandan olmasının yanında, medresede kendisine ayrı oda tahsis edilecek seviyede ilim ve aynı ölçüde bir kalp ve ruh insanıydı Fatih. Bir diğer ifadeyle o, madde ve manayı birbiri içinde bütünleştirip bünyesinde barındıran bir alperendi. Şu tek örnek, onun tevazu ve edebini göstermek için yeter ve artar: Hocası Akşemseddin'in olsun devrinin ışık insanlarından Molla Hüsrev ve Molla Gürani'nin olsun, ulemanın yanında, bir talebenin hocasına karşı takınması gerekli tavrı takınır, saygılı davranır ve edeb içinde onların huzurlarında otururdu. Kaldı ki bizim fetihlerimiz, hep böyle ruh, mana, edep ve aksiyon insanlarının elinde gerçekleşmiş ve insanlığa armağan edilmişlerdir.

Fatih’in farklı yönlerini ön plana çıkartan ‘Büyük Kartal’ için özel bir teknikle yeni ve orijinal bir Fatih Sultan Mehmet portresi çalışıldı. Dönemin minyatür ve resimlerinden yola çıkılarak yapılan çalışmada elde edilen yüz hatları netleştirilerek günümüz insan çehrelerinden en uyumlu olanlarıyla eşleştirildiler. Foto manipüle denilen yöntem sayesinde Fatih’in, hemen hemen fotoğraf kalitesinde bir görseli elde edildi ve bu görsel ilk defa ‘Büyük Kartal’ kitabının kapağında kullanıldı. Yüzüklerin Efendisi serisindeki karakterlerin oluşturulmasında da kullanılan bu tekniğin yayınevinin bundan sonra çıkaracağı kitaplarda da kullanılması bekleniyor.  

Yitik Hazine Yayınları tarafından yayımlanan ve Aytaç Özkan’ın kaleme aldığı “Büyük Kartal”, Fatih Sultan Mehmed’in tarihi kişiliğini bilinmeyen yönleriyle anlatan ve özellikle Fatih’in insan olarak tarihi şahsiyeti üzerinde duran bir çalışma. İstanbul’un Fatih’ini sadece askerî yönleriyle, savaşçı kişiliği ile değil devlet adamlığı, teşkilatçılığı, yönetim kabiliyetleri ve ufkuyla da tanımak isteyenler için sıra dışı bir Fatih biyografisi olan kitap, Padişahın hayatından bazı kesitlerle günümüz insanına önemli mesajlar da veriyor.