KAYSERİ (A.A) - Esra Gül Aktürk - Esma Aygün - Erciyes Üniversitesi (ERÜ) bünyesindeki Türkiyenin en büyük Genom ve Kök Hücre Merkezinde kalıtımsal hastalıklara karşı tedavi amaçlı hücre üretimi denemesine başlandı.
     Gen Kök Hücre Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yusuf Özkul AA muhabirine yaptığı açıklamada, merkezin iyi üretim uygulamaları anlamına gelen GMP sisteminde üretime geçtiğini söyledi.
     GMPnin güvenilir ve etkili ürün üretimi sağladığını belirten Özkul, İnsan tedavisi amaçlı hücre üretimi denemesine başladık. Sağlık Bakanlığına müracaatımızı yaptık. Bir denetleme ekibi gelerek ruhsat verecek. Bunun ardından ürettiğimiz ürünleri hastalarımıza uygulayacağız. Kök hücre 5 yıl önce ticari değer kazanmaya başladı. Yakında birçok hastalığın tedavisinde kullanılacak dedi.
     GMP sisteminin maliyetinin 8 milyon TL olduğunu anlatan Özkul, şöyle konuştu:
     Kök hücre üretimi, 350 metrekarelik özel bir alanda gerçekleştiriliyor. Bu sistemin sadece aylık elektrik gideri 80 bin lira. Sistemin toplam maliyeti 8 milyon TL. Bu rakam teçhizat ve ekipmanı kapsıyor. İçinde 10 farklı araştırma alanının bulduğu Gen Kök Hücre Merkezinin toplam maliyeti ise 20 milyon avro. Merkezimiz hem gen tedavisinde hücre üretebilen hem de bu ürettiği hücrelerin kalite kontrolünü, rehabilitesini ve paketlemesini yapabilecek, aynı zamanda bu hücreleri hastaya verebilecek altyapıya sahip.
    
     -Ürünleri Avrupaya satmak istiyoruz-
    
     Merkezde yapılan her işin kayıt altına alındığına dikkati çeken Özkul, şöyle devam etti:
     Kimsenin birbirinin işine karışmadığı bir sistemle çalışıyoruz. Herkes işinin en iyisini yapmak zorunda. Bu sistem gerçekten çok sıkıntılı. Üretime girecek ürünler kalite açısından önce inceleniyor. Üretime uygun değilse hemen imha ediliyor. Üretilen ürünün miktarından, kalitesinden emin olmak gerekiyor. Tedavi amaçlı olarak hastaya verilecek ürün kanser ya da benzer riskler açısından minimum seviyede olmalı. Ürettiğimiz ürünleri sadece Türkiyeye değil, Avrupaya da satmak istiyoruz.
    
     -Genom ve Kök Hücre Merkezi-
    
     Özkul, hayırsever iş adamı Ziya Erenin katkılarıyla yaptırılan Betül-Ziya Eren Genom ve Kök Hücre Merkezinin, ERÜ Rektörü Prof. Dr. Fahrettin Keleştemur öncülüğünde yürütülen çalışmalarla kurulduğunu ve yaklaşık 6 ay önce bilimsel çalışmalara başladığını da hatırlattı.
     Merkez kurulmadan önce çeşitli araştırmalar yaptıklarını anlatan Özkul, şu bilgileri verdi:
     Yaklaşık 2 yıl boyunca Türkiyede tabelasında araştırma merkezi yazan her yeri araştırdık. Güzel birkaç örnekle karşılaştık. Fakat bizim hayalimize uymuyorlardı. İsrail, İran, İtalya, Almanya, Hollanda ve Amerikadaki en iyi merkezlere de gittik. Böylece nasıl bir merkez yapacağımıza karar verdik. Bu proje için bugüne kadar 20 milyon avroya yakın para harcandı. Merkez sadece binadan ibaret değil. Bir yandan da burada eğitim verecek ve çalışacak insanları yetiştiriyoruz. Merkez yüzde 100 kapasiteyle kullanılmaya başlandığında Türkiyenin en büyük kalıtsal hastalıkları inceleme merkezi haline gelecek.
    
     Yayıncı: Şükran Yücel