BATMAN (A.A) - Yılmaz Ekinci - Batmanda, Garzan Çayı kenarındaki Gre Amer höyüğünde bu yılki çalışmalar tamamlandı. Kazılarda Pers dönemine ait 3 bin yıl öncesine ait testiler bulundu.
     Ilısu Barajı Projesi kapsamında yapılan arkeolojik kurtarma kazılarında, Batmanın Beşiri ilçesine bağlı Işıkveren köyündeki Gre Amer höyüğünde 4 yıldır devam eden kazıların 4üncü sezonunun sonunda 2 bin 500 ve 3 bin yıl öncesine dayanan Pers dönemine ait buluntular çıktı.
     Kazıların bilimsel başkanlığını yapan Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gül Pulhan, bu yıl yapılan kazılarda Pers dönemine ait çok sayıda testiler bulduklarını belirterek, kazılarda bulunan bronz ve kemik aletlerin de burada dokumacılığın yapıldığını gösterdiğini söyledi.
     Bu yıl yaklaşık 3,5 ay süren çalışmalarında, milattan önce 2 binlerde höyüğün çok daha geniş alana yayıldığı sonucunu çıkardıklarını ifade eden Kazı Başkanı Pulhan, Gre Amerdeki 3 tabakadaki sonuçları şöyle anlattı:
     Milattan önce 2 binlerde büyük bir yerleşme var. Bu bizim için ilginç bir sonuç. Üçüncü tabakada, milattan önce birinci bine ait buluntular çıkardık. Bu tabakaya ait yine iki tane çok iyi korunmuş ev kazdık. Bu evlerin içinde günlük yaşama ait kaplar, testiler, büyük depo küpleri, özellikle dokumacılıkta kullandıkları bronz ve kemik aletler bulduk. Bu buluntulardan hareketle Gre Amerde dokumacılığın yapıldığını düşünüyoruz.
     Yerleşimdeki ikinci tabakada da çok güzel bir mekan ortaya çıkardık. Özellikle taş döşemeli odalar ve büyük avlular var. Birinci tabakanın ise milattan önce 5 ve 4. yüzyıldaki Pers dönemine ait olduğunu düşünüyoruz.
     Kazıda, Pers dönemine ait bina ve çok tipik Pers objeleri bulduklarına da işaret eden Gül Pulhan, bronz sürme çubukları, çanak çömlek, küçük kaseler, büyük depo kapları, tipik çift kulplu mataralar, testiler ve küçük testicikleri hiç kırılmadan bugüne kadar gelmiş halde odalarında orijinal durumda bulduklarını kaydetti.
    
     -Testiler ve büyük depo küpleri 3 bin yıl öncesine ait-
    
     Yerleşimdeki evlerin tavanını tutturmak için sütun kaidelerin kullanıldığını, üzerlerine ise ahşap konularak yükseltildiği bilgisini veren Pulhan, Duvarların çoğu taştan örülmüş fakat üzerlerine birkaç kerpiç koyduklarını da anlıyoruz. Odaların kenarlarına taş dolap ceplik yapmışlar. Bunların içinde ise kaplar var. Son olarak ortaya çıkan testiler, milattan önce birinci bine ait, demek ki Pers dönemine ait bugünden 3 bin yıl öncesine dayanan testiler dedi.
    
     -Kazılar Ilısu Barajında su tutulana kadar sürecek
    
     Kazı alanında incelemelerde bulunan Batman Kültür Turizm Müdürü Şehmus Kartal, kurtarma kazılarının, barajda su tutulana kadar devam edeceğini belirtti.
     Dicle Nehri, Batman ve Garzan çaylarının tarihte yerleşimlerin yoğunlaştığı yerler olduğunu ve Batman çevresinin bu nedenle tarihi bakımdan oldukça zengin bir bölge olduğunu dile getiren Kartal, Tarihi kaynaklardan anlıyoruz ki, insanlar ilk medeniyetlerini akarsular kıyısında kurmuşlar. O anlamda olaya baktığımız zaman Batmanın çevresindeki bu akarsuların kıyısında çok zengin bir tarihi doku mevcuttur diye konuştu.
    
     Yayıncı: İrfan Cemiloğlu