Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki güven duygusunun iki ülke arasındaki ilişkilerin istikametini belirlemede kritik rol oynadığını belirten Fidan, “Bugün de gerek ikili gerek bölgesel konularda hayli yoğun istişarelerde bulunduk. Karadeniz Girişimi’nin canlandırılması gündemimizin üst sıralarında yer aldı. Girişimin hem küresel gıda güvenliği hem de Karadeniz bölgesinin istikrarı açısından kritik rolünü vurguladık.” ifadelerini kullandı.
Fidan, girişimin canlandırılmasının her iki alanda istikrarı geri getireceğine olan inancın tekrar edildiğini vurguladı.
Rusya’nın kendi tahıl ve gübresinin kesintisiz ihracına ilişkin talepleri olduğunu dile getiren Fidan, bunların karşılanmasının öneminin teyit edildiğini aktardı.
Rusya-Ukrayna savaşının etkilerinin katlanarak devam ettiğini belirten Fidan, “Ülkemizin yoğun çaba ve katkılarıyla BM yeni bir öneri paketi hazırladı. Bunun, girişimin canlandırılması için uygun bir zemin teşkil ettiğini düşünmekteyiz. Savaşın gidişatı da gündemimizde önemli bir yer tuttu.” diye konuştu.
Bakan Fidan, “Sayın Cumhurbaşkanımızın ifade ettiği gibi, savaşın kazananı, adil bir barışın kaybedeni olmaz.” diye konuştu.
Daha kalıcı bir tahıl anlaşmasının nasıl devreye girilebileceğine dair çalışmalar olduğunu aktaran Fidan, bunun oldukça karmaşık ve zahmet gerektiren bir iş olduğuna dikkati çekti.
Fidan, ”(Karadeniz Tahıl Girişimi) Çalışmalarımız devam edecek, bu anlaşma hem dünya gıda güvenliği için hem de Karadeniz’in istikrarı ve barışı için fevkalade önemli.” dedi.
“ELİMİZDEN GELEN DESTEĞİ VERMEYE HAZIRIZ”
Fidan, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’taki depremlerin ardından gösterdikleri dayanışma ve Türkiye’deki orman yangınlarıyla mücadele için gönderdikleri 2 yangın söndürme uçağı için Rusya’ya şükranlarını sunduğunu belirtti.
Ankara ile Moskova arasındaki ilişkilerin köklü bir geçmişi olduğunu vurgulayan Fidan, Türkiye ile Rusya’nın bölgede birbirini en iyi tanıyan iki ülke olduğunu, ikili ve bölgesel meselelerde de daima temas halinde olduklarını söyledi.
Fidan, iki ülke arasında yapılan görüşmelerde ortak gündemlerini etraflıca ele aldıklarını anlatarak, Türkiye ile Rusya arasındaki diyaloğun bölge açısından oldukça kritik önem taşıdığına işaret etti. Fidan, Ankara ile Moskova arasında samimiyete dayanan güçlü iletişim kanallarının mevcut olduğunu dile getirdi.
Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmaların diplomatik yollarla sona erdirilmesi hedefinden hiç vazgeçmediklerini vurgulayan Fidan, “Bölgemizde kalıcı barış ve istikrarın tesis edilmesini istiyoruz. Bu beklentilerimizi Sayın Lavrov ile olan görüşmemizde yineledim. Elimizden gelen desteği vermeye hazır olduğumuzu teyit ettim.” ifadelerini kullandı.
Bakan Fidan, Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna arasında daha önce doğrudan müzakerelere ev sahipliği yaptığını, gerekli şartlar oluştuğunda kolaylaştırıcı veya arabulucu rolünü sürdürmeye devam ettiğini mevkidaşına söylediğini, Kiev’e 25 Ağustos’ta yaptığı ziyaretteki temaslarında da benzer mesajları paylaştığını belirtti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yakın zamanda Soçi’de bir araya geleceğini söyleyen Fidan, bu görüşmede iki liderin Türkiye-Rusya arasındaki ikili ilişkiler ve bölgesel gündemlerinde bekleyen konuları etraflıca değerlendireceklerini ifade etti.
Fidan, bugünkü Moskova ziyaretinin de Erdoğan ile Putin arasındaki görüşmeye hazırlık niteliğinde olduğunu kaydetti.
Mevkidaşıyla yaptıkları görüşmede ekonomiden enerjiye, turizmden konsolosluk ilişkilerine kadar genel bir değerlendirme yaptıklarını, Kırım Tatar Türklerinin durumunu da gündeme getirdiğini belirten Fidan, “Ülkemizin ulusal ve uluslararası yükümlülükleri dahilinde işbirliğimizi ilerletmek için neler yapabileceğimizi ele aldık. Terörle mücadelede iki ülkenin birlikte çalışmasının önemini vurguladık.” diye konuştu.
Bakan Fidan, Lavrov ile bölgesel ve uluslararası meseleleri de ele aldıklarını dile getirerek, “Ülkelerimiz açısından önem taşıyan özellikle Suriye, Orta Asya, Afrika, Kafkasya ve bu coğrafyalardaki gelişmelere dair perspektiflerimizi karşılaştırdık.” dedi.
Gelecek dönemlerde de Lavrov ile istişarelere devam edeceklerini söyleyen Fidan, yarın da Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile görüşeceğini aktardı.
Karadeniz Tahıl Girişimi’nin yeniden canlandırılmasına ilişkin Türkiye’nin yürüttüğü çabalara ilişkin soruyu da yanıtlayan Fidan, başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere Ankara’nın bu konuda tüm muhataplarıyla temaslarda bulunduğunu belirtti.
Fidan, girişimin yeniden canlandırılması konusuna yönelik ciddi adımların atılması için oluşabilecek fırsatlara dikkatlice bakılmakta olduğunu ve özellikle Birleşmiş Milletlerin (BM) bu konuda önemli faaliyetlerde bulunduğunu dile getirerek, “Sayın (BM Genel Sekreteri Antonio) Guterres ve onun ekibiyle bizim arkadaşlarımız yoğun bir temas halinde. Özellikle Rusya'nın pozisyonunu ve taleplerini daha iyi anlamaya ve karşılamaya çalışan bir süreç var şu anda.” diye konuştu.
Dışişleri Bakanı Fidan, girişimin daha önceki sürecinde ilk uygulama döneminde ortaya çıkan aksaklıkların, alınan derslerin bu dönemde tekrar etmemesi için neler yapılabileceği konusunda yürütülen çalışmalar olduğunu belirtti.
“YERİNE GETİRİLMEYEN SÖZLER VAR”
Bugünkü görüşmede, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 1 milyon ton tahılın Türkiye’ye sevk edilmesi konusundaki teklifini ele aldıklarını anlatan Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, söz konusu tahılın, Türkiye’de işlendikten sonra Katar’ın da desteğiyle en çok ihtiyaç duyan ülkelere gönderilmesinin gündemde olduğunu anlattı.
18 Temmuz’da durdurulan Karadeniz Tahıl Anlaşması’nın canlandırılması için Batılı ülkelerin adımlar atması gerektiğini vurgulayan Lavrov, “Birleşmiş Milletlerin (BM) çabalarını takdirle karşılasak da Batı tarafından yerine getirilmeyen sözler var. BM ile yapılan paket anlaşmadaki şartlarımız karşılandığı zaman, tahıl anlaşmasına döneceğiz.” dedi.
Lavrov, Türkiye’nin dış politika yaklaşımını takdir ettiklerinin altını çizerek “Batı ülkelerinin şüphe uyandıran girişimlerine rağmen biz Türkiye’nin dış politikasını takdirle karşılıyoruz. Bu kapsamda bizler yapıcı olarak, eşit haklı ortaklar olarak, karşılıklı fayda sağlayacak şekilde çalışmalarımızı sürdürüyoruz.” diye konuştu.
Başta enerji, turizm ve tarım alanlarında olmak üzere iki ülke arasındaki ticareti artıracak adımlar atmak istediklerini anlatan Lavrov, Batılı ülkelerin engellemelerine rağmen bu istikamette ilerlemeye devam edeceklerini söyledi.
Rusya’nın Türkiye’ye doğal gaz tedarikini artırmaya hazır olduğunu belirten Lavrov, “Geleneksel olarak ilişkilerimizin lokomotifi olan enerji sektörü başta olmak üzere stratejik projelerimiz geliştirilmektedir.” dedi.
Lavrov, Bakan Fidan’la gerçekleştirdiği görüşmede Ukrayna konusunun da istişare edildiğini belirterek, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky’nin sunduğu barış formülünün Rusya için kabul edilemez olduğunu vurguladı.
Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkilerin normalleşmesi konusunda atılacak adımları da bugün ele aldıklarını kaydeden Lavrov, Kafkasya’da başta ulaşım yollarının açılması olmak üzere daha istikrarlı bir süreç için yapılması gerekenleri görüştüklerini söyledi.
